Pathé als haantje de voorste: Pathé en de 'bioscoop-boom' van 1910 tot en met 1914 in Amsterdam en Rotterdam

Abstract

“De bioscoop theaters rijzen als paddenstoelen uit de grond” was een vaak gehoorde uitspraak begin jaren tien van de vorige eeuw. Ook in de kranten werd er over deze periode geschreven: “Het Algemeen Handelsblad was aanwezig: ‘’t Houdt niet op. Gisteren zijn er weer twee “Kientop’s” geopend in de stad – de eene aan de Damstraat en de andere aan de Rozengracht.’” Dit citaat geeft blijk van de explosieve groei van vaste bioscopen in Nederland vanaf begin 1910. Nederland bevond zich in die tijd in een periode van overgang, namelijk die van filmvertoningen door reizende bioscopen op kermissen of als filmvoorstelling in variététheaters naar een periode met vaste bioscopen. Deze zogenoemde ‘bioscoop-boom’, die zich voornamelijk in de periode 1910 tot en met 1914 manifesteerde, is tot nu toe alleen zijdelings in onderzoeken aan de orde gekomen, maar niet als onderwerp van een specifiek onderzoek. Dit filmhistorisch onderzoek richt zich op de bioscoop-boom, aan de hand van het bedrijf Pathé Frères. Pathé Frères is opgericht door twee broers op dertig december 1896. Het bedrijf heeft zich op verschillende vlakken binnen de filmindustrie ontwikkeld en is van grote invloed geweest op de filmindustrie wereldwijd.