Spannende vertalingen

Abstract

Deze masterscriptie heeft als hoofdonderwerp het vertalen van spanning in misdaadliteratuur en is ontstaan tijdens de overgang van de student van de reguliere master Vertalen naar de research master Literair Vertalen. Dit verklaart meteen waarom het eerste deel Engels als voertaal heeft: dit was een eis bij de reguliere master die niet van toepassing was op de research master. Het tweede deel is wel in het Nederlands geschreven. Elk deel is voorzien van een eigen inleiding waarbij het deelonderwerp geïntroduceerd wordt en de aanleiding van het schrijven ervan uitgelegd wordt. In het overkoepelende nawoord worden de delen met elkaar vergeleken en volgt een conclusie die verband houdt hoofdonderwerp van deze scriptie.

Het overkoepelende onderwerp van dit tweeluik is het vertalen van ‘spanning’ of ‘suspense’. Tijdens het schrijven van het eerste deel, een case study over twee vertalingen van romans van Dan Brown, is gebleken dat er nog weinig onderzoek is gedaan naar dit onderwerp. Uit dit onderzoek is gebleken dat de vertalers van de tweede roman, Inferno (2013) zich steeds meer vrijheden op stilistisch niveau hebben gepermitteerd, of konden permitteren, en dat vertaalproblemen op narratologisch niveau (met betrekking tot aanwijzingen die het hoofdpersonage naar de uiteindelijke oplossing leiden) op universele wijze zijn opgelost.

Het tweede deel heeft tevens als hoofdonderwerp het vertalen van spanning in misdaadliteratuur, en hiervoor is een vertaling gemaakt van The Big Sleep: een hard-boiled detectiveroman die oorspronkelijk gepubliceerd is in 1939. Deze roman is dan ook heel anders opgebouwd dan The Da Vinci Code of Inferno, en verschillen kunnen met name op narratologisch niveau ontdekt worden. De vertaalproblemen die zich voordeden bij The Big Sleep hadden vooral te maken met Chandlers unieke en zeer bijzondere schrijfstijl, waarbij met name humor en zinslengte een belangrijke rol speelden om de spanningsboog in het verhaal te houden. Bij het vertalen van een hard-boiled detective lijkt dus een geheel andere strategie van toepassing dan bij het vertalen van een literaire thriller, maar in de praktijk blijkt dit niet geheel waar.