Is een ‘Yid’ hetzelfde als een ‘Superjood’? Een sociaalwetenschappelijke blik op het beleid aangaande voetbal gerelateerd antisemitisme in de hoogste profdivisies in Nederland en Engeland.

Abstract

Dit is een sociaalwetenschappelijke studie naar het voetbal gerelateerd antisemitisme in de Nederlandse en Engelse profcompetitie, dat zich voornamelijk centreert rondom de Amsterdamse voetbalclub Ajax en het Londense Tottenham Hotspur. Beide roemruchte voetbalclubs kennen sinds enkele decennia een joods imago. Dit heeft regelmatig geleid tot uitingen, gemaakt door rivaliserende supporters, die antisemitisch aandoen door toehoorders. De supportersscharen van beide voetbalclubs dragen dit imago als een geuzenaam, als een zogenoemde ‘badge of honour.’ De eerdergenoemde uitingen – en tot op een zekere hoogte ook de geuzenaam – vormen in beide landen een controversieel thema, onder andere doordat een consensus over de typering en aanpak van het fenomeen lijkt te ontbreken. In dit onderzoek zijn relevante experts uit zowel Nederland als Engeland gevraagd naar hun kijkwijze en ervaringen. Deze visies zijn in een sociaalwetenschappelijk kader geplaatst waarmee vorm is gegeven aan een vergelijking tussen de aanpak van het betreffende fenomeen in beide contexten. Er valt op basis van de interviews te concluderen dat antisemitisch geladen uitingen in de Nederlandse voetbalcontext milder worden benaderd en behandeld dan in Engeland het geval is. Met name de jarenlang durende onduidelijkheid over de toelaatbaarheid in Nederland en een – relatief gezien – hoger acceptatie niveau binnen het Nederlandse voetbalbeleid lijken ten grondslag te liggen aan dit lichte verschil.