Leesstrategieën in het voortgezet onderwijs

Abstract

In dit onderzoek is onderzocht of de meest gebruikte methodeboeken voor het vak Nederlands dezelfde leesstrategieën benadrukken die nodig zijn om het eindexamen Nederlands te kunnen halen. Tevens is er gekeken of het aanbieden van leesstrategieën invloed heeft op de score op tekstbegripsvragen uit het eindexamen Nederlands voor atheneum. Leesstrategieën zijn trucs die leerlingen kunnen gebruiken als handvaten voor het doorgronden van een tekst, om daar vervolgens vragen over te kunnen beantwoorden. Bovendien werd er gekeken naar het effect van het direct of later aanbieden van de vragen. Leerlingen lijken het gewend te zijn dat het beantwoorden van de vragen de prioriteit heeft, waardoor zij vaak eerst de vragen lezen en aan de hand van de vragen de tekst scannen op de benodigde informatie. Hierdoor lezen zij de tekst mogelijk niet als geheel, waardoor zij de tekst uiteindelijk minder goed kunnen doorgronden. In een experiment werden deze zaken onderzocht en uit een statistische analyse bleek dat het wel of niet aanbieden van een instructie over leesstrategieën geen effect had op de tekstbegripsscores van de proefpersonen. Bovendien beïnvloedde het direct of later ontvangen van de vragen de tekstbegripsscores van de proefpersonen niet. Deze uitkomsten impliceren dat er meer praktijkonderzoek nodig is om de effectiviteit van de leesstrategieën te vergroten en dat de manier van toetsen op het eindexamen mogelijk opnieuw geëvalueerd moet worden.