| dc.description.abstract | In wetenschappelijke teksten is de redenering van essentieel belang voor het goed onderbouwen van uitkomsten van een onderzoek. Dit geldt ook voor medische teksten, waarin precisie en duidelijkheid letterlijk van levensbelang kunnen zijn. Daarnaast is de manier waarop informatie geformuleerd wordt o.a. afhankelijk van culturele factoren. In deze scriptie behandelen we een specifiek type medische teksten: case reports. Artsen en behandelaars rapporteren hierin afwijkende ontwikkelingen in het geneeskundige proces. Er worden in dit tekstgenre uitspraken gedaan zonder grootschalig onderzoek vooraf; het gaat om op zichzelf staande gevallen die van belang kunnen zijn voor collega’s in het werkveld. Uit vertaalperspectief stellen we ons daarom de vraag: hoe beïnvloeden het type modaliteit en de mate van afzwakking in Franse case reports de manier waarop uitspraken gepresenteerd worden en welke problemen brengen deze stijlaspecten met zich mee voor de vertaling in het Nederlands? Fransen staan over het algemeen bekend om hun bloemrijk taalgebruik, zowel in proza als in wetenschappelijke teksten, terwijl Nederlanders de voorkeur geven aan een meer directe stijl. In een goede vertaling moet het taalgebruik passen bij wat het publiek gewend is om een natuurlijke indruk te wekken. Case-reports vormen hierin een uitermate interessant studieobject, omdat hun conclusies natuurlijk tegelijk met gepaste ernst en terughoudendheid dienen te worden geïnterpreteerd.
Er zijn drie types modaliteit, namelijk dynamische, deontische en epistemische modaliteit. Het eerste type zegt iets over een fysieke mogelijkheid of behoefte. Deontische modaliteit betreft morele beperkingen op een schaal van intensiteit en epistemische modaliteit drukt de mate van waarschijnlijkheid uit dat iets echt is of niet. Het corpus dat gebruikt is in deze scriptie bestaat uit drie Franse case reports, waarin werkwoorden, bijvoeglijk naamwoorden en bijwoorden zijn bestudeerd. Alle drie de types modaliteit zijn gevonden in de teksten. Via modaliteit kan de auteur een bepaalde positie innemen ten opzichte van de gegeven informatie en daarmee de indruk beïnvloeden die de hiervan krijgt. Hoe stelliger de auteur zich uitdrukt, hoe overtuigender informatie overkomt. Bij het directer maken van taalgebruik moet uitgekeken worden dat de uitspraak niet verdraaid wordt, want datgene waarvan de auteur van de brontekst niet heel zeker is, mag immers niet als een vaststaand feit worden gepresenteerd in de vertaling. Daarom kon er weinig veranderd worden aan de mate van afzwakking van uitspraken middels bijvoeglijk naamwoorden en bijwoorden. Het verschil in werkwoordssystemen heeft meer ingrepen opgeleverd, dit bleek de grootste uitdaging bij het vertalen. Hier is veel gebruik gemaakt van het hulpwerkwoord “zullen/zouden” om dezelfde nuance in te voegen als de Franse conditionnel dat doet. Verder is het in het Nederlands soms nodig om het woord “kunnen” weg te laten, omdat anders de zin te vrijblijvend klinkt. Er is dus niet te veel aanpassing van de bestudeerde stijlaspecten mogelijk, maar de punten waarop dit wel is gedaan in dit corpus zijn van essentieel belang voor het juist overbrengen van de toon waarop de auteur informatie presenteert. | |
