Verhaalperspectief en sympathie als determinanten van identificatie

Abstract

Identificatie met een personage is een belangrijk mechanisme van narratieve overtuiging. Middels een experiment (N = 140) werd onderzocht of verhaalperspectief en sympathie voor een personage invloed hebben op de mate van identificatie met een verhaalpersonage. Proefpersonen lazen hiervoor één van de vier versies van een verhaal waarin een discussie speelde tussen een advocaat en rechter. Verhaalperspectief werd gemanipuleerd door één van deze personages de ik-verteller (en daarmee ook hoofdpersoon) van het verhaal te laten zijn. Sympathie werd gemanipuleerd door de personages handelingen uit te laten voeren waardoor zij sympathiek ofwel onsympathiek overkwamen op de lezer. Verhaalperspectief bleek inderdaad van invloed te zijn op de mate van identificatie met een personage uit een verhaal: men identificeerde zich meer met het personage bij wie het vertelperspectief ligt, dan met andere personages uit hetzelfde verhaal. Ook sympathie bleek invloed te hebben op de mate van identificatie: men identificeerde zich meer met een personage wanneer deze sympathiek is, dan wanneer deze onsympathiek is. Binnen de context van het verhaal dat werd gebruikt in het experiment werd ook onderzocht of verhaalperspectief en sympathie van invloed zijn op de attitude ten aanzien van het gebruik van overheidsgelden in rechtszaken. Dit laatste bleek alleen het geval te zijn voor verhaalperspectief.