Identificatie en Narratieve Overtuiging: Een onderzoek naar de rol van waargenomen sympathie en vertelperspectief bij identificatie met personages en attitudevorming van lezers

Abstract

Mensen komen veelvuldig en op verschillende manieren in aanraking met narratieven. Narratieven kunnen invloed hebben op de attitudes en overtuigingen van lezers. Verschillende empirische onderzoeken hebben in de loop van de jaren deze overtuigende functie van het narratief bewezen. Een belangrijk mechanisme dat bijdraagt aan de persuasieve functie van verhalen is identificatie. Door de emotionele en cognitieve betrokkenheid die plaatsvindt tijdens dit proces, is het mogelijk dat lezers eerder overtuigd raken van bepaalde standpunten die personages in het verhaal aanhangen. Het huidige onderzoek bouwt voort aan de al bestaande kennis over narratieve overtuiging door voor het eerst tegelijkertijd bepalers van identificatie vertelperspectief en sympathie te manipuleren in een narratief. Op deze manier is geprobeerd om erachter te komen welke invloed deze constructen hebben op de identificatie met de personages. 140 respondenten lazen één van de vier versies van een verhaal over een conflict tussen een advocaat en een rechter waarin het vertelperspectief en de sympathie van de personages werden afgewisseld. De respondenten beantwoordden vragen in de vorm van stellingen over identificatie, waargenomen sympathie, attitude, waargenomen realisme, de mate waarin de aandacht van de lezer op het verhaal was gericht en de narratieve aanwezigheid. Uit de studie bleek dat vertelperspectief en sympathie bepalers zijn voor de identificatie met de personages. Ook bleek dat het vertelperspectief bepalend is voor de vorming van de attitude van de lezer. Toekomstig onderzoek kan beter rekening houden met de lengte van de verhalen, de gelijkheid van de kenmerken van de personages en eerdere ervaringen en al bestaande attitudes van de lezer voor het lezen van het narratief meenemen bij het uitvoeren van een dergelijk experiment.