Kieskompas: Begrijpelijkheid van de stellingen.

Abstract

Kieskompas is een van de bekendste online stemhulpen die in Nederland gebruikt worden om gebruikers de mogelijkheid te bieden inzicht te krijgen in de positie in het politieke landschap (Fossen et al., 2012). Online stemhulpen, die ook wel bekend zijn als Voting Advice Applications (VAA), geven stemgerechtigden een tool om met een relatief lage cognitieve inspanning inzicht te krijgen in hun politieke voorkeur (Cedroni & Garzia, 2010). In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de begrijpelijkheid van het Kieskompas voor de Provinciale Statenverkiezingen Utrecht van 18 maart 2015. Er is voornamelijk gekeken naar eventuele begripsproblemen die bij gebruikers optraden tijdens het beantwoorden van de stellingen en hoe gebruikers deze begripsproblemen uitten. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van de hardop-werk methode. Tijdens de hardop-werk methode brengen participanten hun gedachten onder woorden en gaan zijn hardop te werk (De Jong & Schellens, 1995). Er zijn interviews afgenomen bij 20 participanten die variëren in leeftijd, geslacht, opleidingsniveau en politieke voorkeur. Deze interviews zijn uitgetypt en de begripsproblemen die optraden tijdens het invullen van Kieskompas zijn verwerkt in tabellen. De begripsproblemen die optraden tijdens het beantwoorden van de stellingen zijn gecategoriseerd en vervolgens verwerkt in het resultatenhoofdstuk. Uit het onderzoek bleek dat de participanten veel moeite hadden met de stellingen en dat begripsproblemen op verschillende niveaus optraden. De participanten zochten echter niet zelf naar een manier om deze begripsproblemen op te lossen, maar zij kozen bij stellingen die begripsproblemen veroorzaakten meestal voor de antwoordopties ‘geen mening’ of ‘neutraal’. De participanten gaven aan dat Kieskompas voor veel onduidelijkheid zorgde en dat het gebruik van de stemhulp nauwelijks heeft bijgedragen aan de kennis over de Utrechtse politiek. Uiteindelijk is geconcludeerd dat er nog veel te verbeteren valt aan de begrijpelijkheid van de stellingen van Kieskompas.