Academisch Succes als Rechtvaardiging voor Hedonische Consumptie en het Na-effect op Responsinhibitie

Abstract

Bij hedonische overconsumptie is er sprake van zelfregulatie-falen. Hierbij wordt gedrag dusdanig uitgevoerd zodat het bevrediging op de korte termijn oplevert, maar negatieve consequenties heeft op de lange termijn. Zo leidt herhaaldelijk toegeven aan verleidingen bijvoorbeeld tot gewichtstoename. Overgewicht is een alsmaar groter groeiend en wereldwijd probleem, wat deels door zelfregulatie-falen verklaard kan worden. De hedendaagse opvatting is dat zelfregulatie-falen tot stand komt door een overactief impulsief systeem of een gebrekkig reflectief systeem. Een nieuw perspectief stelt dat zelfregulatie-falen echter ook het resultaat kan zijn van een weloverwogen beslissingsproces. Zo zou men, alvorens te zondigen, redenen bedenken waarom het acceptabel is om een keuze te maken die in strijd met het lange termijndoel. Dit worden rechtvaardigingsprocessen genoemd. Eerder behaald succes is een veelgebruikte rechtvaardiging. In het huidige onderzoek, uitgevoerd bij 77 vrouwelijke studenten, wordt gekeken naar de na-effecten van academisch succes als rechtvaardiging. Zowel het directe effect op hedonische consumptie en het na-effect op responsinhibitie worden onderzocht. Dit gebeurt aan de hand van een smaaktest en een go/no-go taak. Diverse analyses werden uitgevoerd om te onderzoeken of een rechtvaardiging zorgt voor een hogere calorie-inname en een verminderde responsinhibitie. Er werden geen significante resultaten gevonden. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat er geen sprake was van een zelfregulatieconflict bij de participanten, wat betekent dat er geen rechtvaardiging nodig was om te zondigen. Geadviseerd wordt dat vervolgonderzoek gebruik maakt van lijngerichte eters als participanten en zoekt naar andere passende manieren om inzicht te verschaffen in de lange termijneffecten van rechtvaardigingsprocessen.