Werkwoordstijd en de verwachting van causaliteit

Abstract

Mensen verwachten volgens de causality-by-default hypothesis doorgaans dat er een causale relatie is tussen twee tekstsegmenten (Sanders, 2005). Doordat mensen verwachtingen en wereldkennis inzetten, kunnen causale relaties geïnterpreteerd worden. Digitale vertaalmachines zoals Google Translate kunnen zich niet beroepen op verwachtingen en wereldkennis. De vertaling van causale relaties door vertaalmachines is vaak niet optimaal. Doordat causale relaties vaak niet expliciet vertaald worden kan de betekenis of structuur van een tekst verloren gaan in de vertaling. Door meer duidelijkheid te krijgen over wanneer mensen een expliciete vertaling van een causale relatie verwachten, kunnen machinevertalingen verbeterd worden. In dit onderzoek wordt nagegaan of causale relaties eerder verwacht worden na een zin in de tegenwoordige of de verleden werkwoordstijd. Aan de hand van een corpusanalyse wordt onderzocht of de connectieven dus en want vaker expliciet vertaald worden na een tegenwoordige of verleden werkwoordstijd. Want blijkt in het algemeen vaker expliciet vertaald te worden dan dus, maar er blijkt voor beide connectieven geen verschil te zijn tussen de tegenwoordige en verleden werkwoordstijd. Aan de hand van een aanvultaak blijkt vervolgens of er na een subjectieve zin in de tegenwoordige of de verleden werkwoordstijd eerder een causale relatie wordt aangevuld, en dus of deze causale relatie verwacht wordt. Er blijkt geen verband te zijn tussen de werkwoordstijd en de verwachting van een causale relatie. Er wordt tevens geanalyseerd of er vaker een impliciete of expliciete relatie wordt aangevuld bij de tegenwoordige of de verleden tijd. Er blijkt geen verschil te zijn tussen de werkwoordstijden. De resultaten geven aanleiding tot vervolgonderzoek met consistentere stimuli.