Stigmatisering binnen de GGZ Een studie naar de effecten van een workshop en de rol van ervaring, ervaringsdeskundigheid en man/vrouw verschillen op stigmatisering.

Abstract

Samenvatting In diverse onderzoeken onder hulpverleners in de Geestelijke Gezondheidszorg komt naar voren dat zij mensen met psychische aandoeningen stigmatiseren. Deze stigmatisering kan grote negatieve gevolgen hebben hun cliënten. Contact tussen mensen in minder- en meerderheidsgroepen lijkt effectief te zijn in het verminderen van stigmatisering. Daarom werd in de huidige studie onderzoek gedaan naar een workshop waarin het contact tussen mensen met psychische aandoeningen en hulpverleners centraal stond. De verwachting was dat stigmatiserende attitudes van deze mensen verminderde in de workshopconditie ten opzichte van de wachtlijst-conditie. Daarnaast werd onderzocht of ervaring met psychische aandoeningen, de functie ervaringsdeskundigheid en sekse invloed hadden op stigmatiserende attitudes. Er werd een gecontroleerd experimenteel onderzoek uitgevoerd, waaraan 202 hulpverleners deelnamen. In beide condities vond een voor- en nameting plaats om stigmatiserende attitudes (MICA) en ervaring met psychische aandoeningen te meten en. Er is een interactie-effect gevonden, waarbij de hulpverleners die de workshop bijwoonden geen significante afname in stigmatiserende attitudes rapporteren, terwijl de wachtlijst-conditie een toename onder vrouwen laat zien. Ook werd er in eerste instantie een effect van ervaringsdeskundigheid gevonden op stigmatiserende attitudes welke na de workshop verdwijnt. Ervaring met psychische aandoeningen en geslacht leek geen rol te spelen in stigmatiserende attitudes bij hulpverleners in de workshopconditie. Opvallend is dat relatief weinig stigmatiserende attitudes onder de hulpverleners worden gemeten. Mogelijke verklaringen voor de lage stigma-scores, de toename in stigma-scores in de wachtlijst-conditie onder vrouwen, de verandering van significante naar niet significante stigma-scores van ervaringsdeskundigen, en de niet gevonden verschillen tussen het al dan niet hebben van ervaring met psychische aandoeningen worden in de discussie besproken. Geconcludeerd kan worden dat de workshop bij de huidige doelgroep niet tot vermindering van gerapporteerde stigmatiserende attitudes heeft geleid. Vervolgonderzoek zou zich kunnen richten op meer stigmatiserende doelgroepen, een betere integratie van ervaringsdeskundigen in FACT-teams en de ontwikkeling van alternatieve meetinstrumenten omtrent stigmatisering. Tot slot dient voorzichtig omgegaan te worden met niet- experimentele groepen.