Chronologisch verteld, dus makkelijker te lezen? Een onderzoek naar het effect van chronologie op de begrijpelijkheid van patiëntentefolders

Abstract

De patiëntenfolder is een veelgebruikt middel door zorgprofessionals om voor hun patiënten te voldoen aan de informatieverplichting volgens de Wet Geneeskundig Be-handel Overeenkomst (WGBO). Om de patiënt te helpen echt tot een geïnformeerde keuze (informed consent) te komen, is het van belang dat deze folders begrijpelijk zijn. Dit aangezien 40-80% van de mondelinge informatie overgedragen door zorgprofessionals direct weer door patiënten wordt vergeten (Kessels, 2003). Binnen de gezond-heidscommunicatie staat al langer ter discussie hoe begrijpelijke, geschreven gezondheidsadviezen en –voorlichting het beste kunnen worden gecommuniceerd. Er bestaan hierover verschillende ideeën, zowel gericht op inhoudelijke aspecten als tekstkenmerken. In dit artikel wordt verslag gedaan van een leesexperiment naar het effect van volgorde van de gebeurtenissen op begrip in teksten in patiëntenfolders, om hiermee tekstgericht een bijdrage te leveren aan kwalitatief betere patiëntenfolders. Met dit leesexperiment is bij 40 proefpersonen, zwakke en sterke lezers, nagegaan of de volgorde van gebeurtenissen van invloed is op het tekstbegrip voor twee verschillende fragmenten uit patiëntenfolders van zeldzame aandoeningen. De proefpersonen lazen één chronologisch en één niet-chronologisch tekstfragment, waarbij werd nagegaan met behulp van een volgordevraag wat het effect was op tekstbegrip. De resultaten laten zien dat er slechts een klein effect is van chronologie voor één van beide teksten, waarbij het nog maar zeer de vraag in hoeverre dit effect gegeneraliseerd mag worden. Er werd geen effect gevonden van leesvaardigheid. Het lijkt er dus op te wijzen dat lezers van patiëntenfolders, ongeacht hun leesvaardigheidsniveau, niet per se profiteren van chronologie.