Uitsluiting en Religieuze Tolerantie: de rol van de Reformatie in de hervormingen van de ouderenzorg in de Nederlandse Republiek

Abstract

De ouderenzorg in de Nederlandse Republiek werd aan het einde van de zestiende eeuw hervormd. Gasthuizen die voorheen dienden als overnachtingsplaats voor pelgrims, klaplopers en bedelaars werden omgevormd tot oude mannen- en vrouwenhuizen. Zowel het humanisme als de Reformatie waren verantwoordelijk voor deze hervormingen. In dit onderzoek is gekeken naar de rol van de Reformatie in de hervormingen van de ouderenzorg, toegespitst op het religieuze beleid.Onder dit beleid vallen zowel de voorschriften over godsdienstuitoefeningen als het toelatingsbeleid. De raad van Utrecht verbood vanaf het begin van de zeventiende eeuw het toelaten van katholieken in de Utrechtse gasthuizen. In het geheim werden de katholieken echter nog wel toegelaten.Gedurende de zeventiende eeuw worstelde de raad en de gasthuizen met deze verschillen in regelgeving en praktijk. Rond 1800 werden de regels in Utrecht versoepeld en mochten katholieken formeel weer worden toegelaten in de gasthuizen.