Statusverwerving en sociale klassen tijdens de modernisering. De verschuiving van het afkomstbeginsel naar het prestatiebeginsel voor verschillende sociale klassen

Abstract

De industrialisatie these stelt dat waar vóór de industrialisering de familiestatus bepalend was voor de individuele sociaaleconomische status, dit na de industrialisatie niet meer zo was. Er vond een verschuiving plaats van het afkomstbeginsel naar het prestatiebeginsel. Eigen behaald economisch succes werd minder afhankelijk van de geboorteafkomst en de familiestatus van het individu. Aan de hand van partnerkeuze hebben wij met de HISCI_NL en GENLIAS datasets in eerste instantie onderzocht of er met de komst van de modernisering in Nederland een verschuiving van het afkomst- naar het prestatiebeginsel heeft plaatsgevonden. Vervolgens hebben we een nuance in de industrialisatie these aangebracht, door te onderzoeken of de verschuiving van het afkomst- naar het prestatiebeginsel verschilt tussen diverse sociale klassen. Onze verwachting was dat de verschuiving van statusverwerving het meest zou gelden voor de middenklasse. De resultaten laten zien dat er een verschuiving van het afkomst- naar het prestatiebeginsel heeft plaatsgevonden tijdens de modernisering. Ook geven de resultaten ondersteuning voor de nuance van de industrialisatie these: voor de lage klasse geldt het prestatiebeginsel minder dan voor de middenklasse tijdens de modernisering. Voor de hoge klassen geldt het afkomstbeginsel meer en het prestatiebeginsel minder dan voor de middenklasse tijdens de modernisering.