Puzzelen met personages: Complexiteit in de mozaïekvertelling Magnolia

Abstract

In de afgelopen jaren is er een grote toename geweest in films met een onconventionele narratieve structuur. Filmwetenschappers hebben deze puzzle films meerdere malen geanalyseerd als complexe vertellingen. In dit onderzoek beargumenteer ik dat films met een mozaïekstructuur diezelfde complexiteit bezitten, hoewel zij nog niet als zodanig in het filmwetenschappelijk discours geanalyseerd worden. De mozaïekvertelling MAGNOLIA van Paul Thomas Anderson is een goed voorbeeld van een film die als complex wordt beschouwd, maar niet wordt geplaatst onder de noemer puzzle films. Verschillende eigenschappen van puzzle films zijn fragmentatie in tijd, onconventioneel gebruik van ruimte, en spanning tussen objectiviteit en subjectiviteit. Met betrekking tot de casus MAGNOLIA beargumenteer ik dat ook mozaïekfilms deze zelfde eigenschappen bevatten. Zo zijn tijd en ruimte constant gefragmenteerd door de grote hoeveelheid personages. Ook lijken mozaïekfilms in de eerste plaats objectief vanwege vele personages, maar na een uitgebreidere analyse blijkt MAGNOLIA ook subjectief te zijn. De kijker is zich er vanaf de eerste scène van bewust dat ook hij een raadsel op zal moeten lossen, namelijk hoe de personages onderling verbonden zijn. Ik concludeer dat MAGNOLIA zeker valt te analyseren als puzzle film. Tijd is chronologisch en coherent, wat past bij een meer klassieke narratieve vorm. Op deze manier wordt er orde aangebracht in het verhaal. Toch is tijd ook zeer gefragmenteerd doordat er steeds gewisseld wordt tussen personages. Ook ruimte is een zeer onregelmatig element in MAGNOLIA. Het verhaal speelt zich af in een enorme hoeveelheid locaties, waar steeds tussen gewisseld wordt. Ook kan de vertelling van MAGNOLIA beschouwd worden als subjectief. Er worden verwachtingen bij de kijker gecreëerd om connecties te leggen tussen de verschillende personages. De kijker vormt zijn constructie van de gebeurtenissen, maar wordt daarbij constant geconfronteerd door wijzigingen in de narratologie. MAGNOLIA en andere mozaïekfilms spelen dus net als puzzle films een spel met de kijker, hoewel de focus minder ligt op plottwists en mindgames, en meer op het constante herschikken van de mozaïekstukken.