De argumentstructuur van het werkwoord: een aanvulling op het grammaticaonderwijs op de basisschool

Abstract

Kennis van de argumentstructuur van het werkwoord helpt inzicht te krijgen in de structuren van zinnen. Deze kennis is daarom van nut voor basisschoolleerlingen die leren zinsontleden. Zinsontleden staat als grammaticale leerstof in het curriculum Nederlandse taal voor het basisonderwijs, maar blijkt in de praktijk een moeilijk te leren vaardigheid, waaraan veel onderwijstijd besteed wordt. Het huidige grammaticaonderwijs stoelt grotendeels op de Nederlandsche Spraakkunst, Handleiding ten dienste van aanstaande (taal)onderwijzers, een didactisch georiënteerd standaardwerk van de Amsterdamse hoofdonderwijzer C.H. Den Hertog (1892-1896). Er bestaat geen leidende hedendaagse methode voor onderwijzers waarin inzichten uit de generatieve taalkunde zijn verwerkt. De generatieve grammatica biedt een meer genuanceerde classificatie van werkwoorden met de argumentstructuur van het werkwoord als uitgangspunt. Wanneer deze kennis wordt toegepast bij het ontleden van zinnen, komt het predicaat centraal te staan en wordt de relatie van het werkwoord met de daaraan gerelateerde zinsdelen beter zichtbaar en is de structuur van de zin al grotendeels blootgelegd. De implementatie van de argumentstructuur van het werkwoord in het grammaticaonderwijs op de basisschool is daarmee een nuttige aanvulling op het leren zinsontleden.