Lokaal cultuurbeleid: een zaak van de overheid, de cultuursector en burgers

Abstract

Deze Masterthesis gaat over de vraag of het betrekken van burgers bij lokaal cultuurbeleid positieve effecten kan hebben op het draagvlak voor dit beleid. De onderzoeksvraag was hoe de processen van burgerparticipatie bij het ontwikkelen van lokaal cultuurbeleid verlopen en wat de effecten van deze processen zijn op het draagvlak voor (lokaal) cultuurbeleid. Het onderzoek is in twee fasen uitgevoerd. In de eerste fase is een literatuurstudie over het legitimeringsprobleem van het cultuurbeleid en het fenomeen burgerparticipatie gedaan. De tweede fase bestond uit twee casestudy's waarbij, door middel van een bronnenonderzoek, de betrokkenheid van burgers bij het ontwikkelen van lokaal cultuurbeleid in Leiden en Bergen op Zoom is geanalyseerd.

Eén van de opvallendste bevindingen was dat vooral de lokale cultuursector veel invloed had op het nieuw te ontwikkelen cultuurbeleid. De cultuursector kreeg alle ruimte van de beleidsmakers en domineerde ook de activiteiten die bedoeld waren voor burgers. Ook in het landelijke cultuurbeleid zijn de cultuursector en de beleidsmakers leidend en heeft de consument weinig tot geen inspraak. Gebleken is dat juist deze introverte houding één van de oorzaken van het legtimeringsprobleem van kunst en cultuur is. Wanneer gemeenten hun nieuwe cultuurbeleid samen met de cultuursector èn burgers willen ontwikkelen zouden zij er goed aan doen beide partijen gescheiden participatietrajecten aan te bieden.

Het onderzoek heeft geleid tot een aantal aanbevelingen voor gemeenten die hun burgers graag willen betrekken bij de ontwikkeling van cultuurbeleid. Ook worden er een aantal vragen gesteld die kunnen worden opgevat als inspiratie voor het wetenschappelijke debat of eventueel vervolgonderzoek.