Zelfregulatie als mediator in de relatie tussen expressieve taalvaardigheid en sociale problemen bij zorgpeuters

Abstract

Samenvatting Achtergrond – Dit onderzoek heeft tot doel het inzicht in de relatie tussen zelfregulatie, expressieve taalvaardigheid en sociale problemen bij zorgpeuters op Nederlandse voorscholen te vergroten. Zelfregulatie is een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van het jonge kind en wordt regelmatig in verband gebracht met taalvaardigheid en sociale ontwikkeling. De onderlinge relaties tussen deze variabelen zijn tot op heden nog beperkt onderzocht in Nederland en zijn eerder nog niet onderzocht in één studie. Er wordt in deze studie nader bekeken of verschillende aspecten van zelfregulatie (effortful control en inhibitie) fungeren als mediator in de relatie tussen expressieve taalvaardigheid en sociale problemen. Methode – Participanten zijn zorgpeuters tussen de 30 en 48 maanden, met aandachtsproblemen, taalproblemen, ongehoorzaam of agressief gedrag, teruggetrokken gedrag, impulsief gedrag en/of sociale problemen. Er zijn verschillende onderzoeksinstrumenten afgenomen voor het bepalen van het niveau van taalvaardigheid, zelfregulatie en de mate van sociale problemen. Resultaten – Resultaten lieten zien dat zich bij peuters met betere effortful control meer sociale problemen manifesteerden. Daarnaast werd een positieve samenhang gevonden tussen expressieve taalvaardigheden en sociale problemen. Efforftul control bleek een partiële mediator in deze relatie, maar bleek niet te correleren met inhibitie. Conclusie – Een hogere mate van expressieve taalvaardigheid en een hoger niveau van effortful control bleek tegen de verwachting in meer sociale conflicten met andere kinderen te voorspellen. Deze uitkomsten zijn niet in lijn met eerdere studies. De onderlinge relaties tussen expressieve taalvaardigheid, zelfregulatie en sociale problemen zijn dus niet zo evident als verwacht.