Effecten van Groepsvorming en Relatie op Leerprestatie en Perceptie

Abstract

In dit onderzoek is getracht antwoord te geven op de vraag of de wijze waarop samenwerkingsgroepen worden gevormd tijdens samenwerkend leren, en de perceptie op de onderlinge relaties van groepsleden, effect hebben op de leerprestatie en samenwerkingsperceptie van leerlingen van groep 7 van het basisonderwijs. De leerprestatie werd gemeten door middel van twee testen, voor en na de samenwerkingsvorm. De samenwerkingsperceptie werd door de leerlingen gescoord aan de hand van twee gesloten vragen. De perceptie op de onderlinge relaties werd in kaart gebracht aan de hand van een relatievragenlijst. Gedurende het onderzoek werkten de participanten samen in verschillende condities, leerkracht-samengestelde of leerling-samengestelde groepen. Door te kijken naar het verschil tussen de individuele prestatietesten werd antwoord gegeven op de vraag welke van de condities de meeste vooruitgang boekte. Welke invloed de relaties onderling hadden op de leerprestatie werd ook getest. De hoogte van de cijfers voor samenwerken gaven aan welke conditie en welke onderlinge relaties de beste samenwerkingsperceptie opleverde. Het onderzoek geeft aan dat er zowel van conditie als van perceptie op de onderlinge relaties een significant effect is op de samenwerkingsperceptie. Interne cohesie en samenwerkingsperceptie staan hierbij positief met elkaar in verband. Er is geen significant verschil tussen de condities en percepties op de onderlinge relaties op de leerprestatie. Tot slot is er voor de samenwerkingsperceptie een duidelijk significant interactie-effect zichtbaar tussen de wijze van groepsvorming en de perceptie op onderlinge relaties. Voor de leerprestatie is een dergelijk interactie-effect niet significant aanwezig. Het wetenschappelijke belang van dit onderzoek is gelegen in de combinatie van onderzoek naar groepsvorming en onderlinge relaties binnen samenwerkend leren. Tevens komen leerkracht-samengestelde en leerling-samengestelde groepen komen regelmatig voor in de onderwijspraktijk (Ebbens & Ettekoven, 2005), wat het onderzoek ook het praktische belang geeft. Binnen het onderwijs kan met de resultaten van dit onderzoek de meest effectieve groepen gevormd worden voor samenwerkend leren.