Wijzer over een samenspraakwijzer: een onderzoek naar de informatiesamenstelling van een samenspraakwijzer van de gemeente Zoetermeer

Abstract

Bij de gemeente Zoetermeer staat Samenspraak hoog op de politieke agenda. Het college van B&W heeft in de Kadernota Samenspraak (2013) toegezegd dat er een samenspraakwijzer wordt ontwikkeld, een praktisch instrument dat medewerkers moet helpen om samenspraak toe te passen in de dagelijkse werkzaamheden. Inmiddels is er nog geen samenspraakwijzer ontwikkeld, en uit de nulmeting Samenspraak (september 2014) blijkt dat de behoefte aan een samenspraakwijzer nog steeds groot is. Dit interventieonderzoek zal bijdragen aan de ontwikkeling van een samenspraakwijzer. Het doel van dit onderzoek is om vast te stellen welke informatie geschikt is voor een samenspraakwijzer en op welke wijze deze informatie het best kan worden gepresenteerd.

Dit onderzoek bestaat uit drie delen. In het eerste deel is aan de hand van literatuuronderzoek gekeken welke theorieën en eerdere onderzoeken er bestaan over mediakeuze, instructieve documenten en tekst en beeld wat deze kunnen betekenen voor de informatie in een samenspraakwijzer. Het tweede deel van het onderzoek bestaat uit een inhoudsanalyse waarin is gekeken naar de (presentatie van) informatie in samenspraakwijzers van andere gemeenten. In het derde deel is met behulp van een focusgroep en interviews vastgesteld welke (presentatie) van informatie geschikt is voor een samenspraakwijzer volgens medewerkers die met samenspraak te maken hebben.

Aan de hand van de resultaten van de drie deelonderzoeken zijn de volgende aanbevelingen geformuleerd: - Besteed in een samenspraakwijzer aandacht aan informatie over de uitvoering van samenspraak (samenspraakmiddelen), doelen van samenspraak, stappen waaruit het samenspraakproces bestaat, afwegingen/randvoorwaarden voor samenspraak en samenspraakniveaus. - Laat in een samenspraakwijzer stappenplannen, checklisten en voorbeelden terugkomen. - Zorg ervoor dat de informatie in een samenspraakwijzer niet alleen als een lopende tekst wordt gepresenteerd, maar ook in de vorm van stroomdiagrammen, tabellen en/of beslisbomen. - Zorg ervoor dat de samenspraakwijzer geen blauwdruk wordt, maar een hulpmiddel dat handvatten en kaders biedt om het samenspraakproces zo goed mogelijk in te richten. - Maak zowel een papieren als een online versie van de samenspraakwijzer (mediamix). - Laat de (papieren en online) samenspraakwijzer van gemeente Utrecht als inspiratie dienen voor de ontwikkeling van een samenspraakwijzer voor gemeente Zoetermeer.