De invloed van Leerkrachtdifferentiatie, motivatie en werkgeheugen op rekenprestaties van basisschoolleerlingen.

Abstract

Abstract De kwaliteit van het Nederlandse rekenonderwijs is al jaren een maatschappelijk punt van discussie. Er is vraag naar verbetering van de rekenvaardigheid van leerlingen. Deze studie heeft onderzocht of rekenprestaties van basisschoolleerlingen in groep 3-4-5 kunnen verbeteren onder invloed van leerkrachtfactor differentiatie en de leerlingfactoren motivatie en werkgeheugen. Verwacht werd dat meer differentiatiegedrag voorspellend is voor betere rekenprestaties en een hogere motivatie, en motivatie een modererend effect heeft op de relatie tussen werkgeheugen en rekenprestaties. Methode: Van de database van het project Gedifferentieerd Onderwijs zijn in totaal 1877 leerlingen van 29 verschillende basisscholen betrokken met een leeftijd tussen 6;4 (jaren;maanden) en 11;5 jaar (M = 8;8, SD = 1;0). Variabelen zijn gemeten door middel van video-observaties in de klas, de Globale Motivatielijst, Cito Toets Rekenen-Wiskunde en het Leeuwenspel voor het werkgeheugen. Resultaten: Ten eerste leidt meer leerkrachtdifferentiatie tot hogere rekenprestaties, waarbij aandacht voor sterke rekenaars het grootste positieve effect heeft op rekenprestaties. Hoe leerkrachten invulling geven aan klassikale instructie, verwerking en handelingsniveaus in de les, zorgt daarentegen voor lagere rekenprestaties. Ten tweede zorgt meer differentiatiegedrag van leerkrachten dat de leerlingmotivatie wordt verhoogd. Ten derde blijkt motivatie geen modererend effect te hebben op de relatie van werkgeheugen en rekenprestaties. Conclusie: Leerkrachtdifferentiatie, motivatie en werkgeheugen kunnen voor aanzienlijke verbetering zorgen in rekenprestaties. Vervolgonderzoek zou meer achtergrondgegevens, zoals geslacht en sociaal economische status kunnen betrekken in het onderzoek.