Groen, gewoon doen?

Abstract

De afgelopen decennia zijn er steeds meer studies verricht naar de positieve effecten van natuur op gezondheid. Deze studies trachten bij te dragen aan de wetenschappelijke ontwikkeling van een theoretisch raamwerk voor de positieve effecten van natuur op welbevinden en gezondheid. In het kader van dit afstudeeronderzoek zijn een literatuurstudie, expertinterviews, documentanalyse en observaties in het veld verricht om inzicht te krijgen te krijgen in de invloed van natuur op de gezondheid van mensen. Daarnaast zijn uiteenlopende typen praktijkvoorbeelden in Nederland waar natuur wordt ingezet voor de gezondheid van mensen beschreven en is nagegaan wat de praktijkvoorbeelden hebben opgeleverd en hoe je dit vast kunt stellen. Op basis van een literatuurstudie is te stellen dat er vier mechanismen zijn die het effect van natuur op gezondheid kunnen beïnvloeden: luchtkwaliteit, lichamelijke activiteit, sociale cohesie en vermindering van stress. Uit een documentenanalyse kwamen 29 praktijkvoorbeelden naar voren waarbij natuur een rol speelt om de gezondheid van mensen te verbeteren. Van deze 29 praktijkvoorbeelden zijn er 23 getypeerd als een praktijkvoorbeeld dat zich richt op de omgeving van mensen en 6 die zich richtten op het gedrag van mensen. Aan de hand van expertinterviews werd duidelijk dat respondenten van publieke organisaties hun kennis voornamelijk toeschrijven aan hun eigen levenservaring terwijl de respondenten van publieke organisaties vaker een beroep doen op wetenschappelijke literatuur. Er werd ook duidelijk dat er nogal wat belemmeringen zijn waardoor natuur nog vaak niet wordt ingezet voor gezondheid. Deze belemmeringen komen voor op het niveau van de organisatie, het beleidskader, persoonlijk niveau en bij bepaalde patiëntgroepen. De belangrijkste reden waarom natuur niet veel wordt gebruikt is omdat er simpelweg geen middelen en tijd beschikbaar zijn. Als laatst werd er ook gevraagd hoe de effecten van natuur op gezondheid het beste gemeten kunnen worden. De vraag was het moeilijkst te beantwoorden omdat er weinig praktijkvoorbeelden zijn die daadwerkelijk hun projecten evalueren en zodoende ontbreekt kennis over hoe dit zou moeten gebeuren. Er is wel duidelijk geworden dat er moet worden afgestapt van een traditioneel cross-sectioneel design en dat er meer naar een longitudinaal experimenteel design moet toe worden gewerkt.