Invloed van EU subsidies en betrokken actoren op de plattelandsontwikkeling van de provincie Tolna, Hongarije

Abstract

In dit onderzoek is er gekeken naar de rol van verschillende actoren en factoren die de ontwikkeling beïnvloeden van het plattelandstoerisme in de provincie Tolna, Hongarije. Deze provincie is overwegend ruraal en maakt aanspraak op verschillend Europese subsidies vanwege zijn slechte economische status. Het doel hierbij is om te kijken of toetreding van Hongarije tot de Europese Unie de ontwikkeling heeft versneld door de beschikbaar gestelde Europese fondsen en welke andere (f)actoren nog van betekenis waren. De combinatie van plattelandstoerisme en Europese subsidies in het kader van een nieuwe lidstaat was nog onderbelicht in de wetenschappelijke literatuur. Beantwoording van de onderzoeksvraag is van maatschappelijk belang omdat geëvalueerd kan worden of de Europese subsidies tot economische ontwikkeling hebben gezorgd in de regio en hoe de betrokken mechanismen werken. Dit stelt beleidsmakers beter in staat beslissingen te nemen over de allocatie van de subsidies.

Er is gebruik gemaakt van een kwalitatieve onderzoeksmethode. Er zijn in totaal 17 semigestructureerde interviews afgenomen. De respondenten behoorden tot drie verschillenden actorengroepen: subsidieontvangers, subsidieverdelers en organisaties betrokken bij de organisatie van plattelandstoerisme. Dankzij de eerlijke interviews en de verscheidenheid van de respondenten is er een breed objectief beeld van het plattelandstoerisme in Tolna verkregen.

De Europese subsidies worden door alle actoren als een belangrijke kapitaalstroom gezien waarmee economische ontwikkelingen bereikt kunnen worden die niet door lokale overheden kunnen worden gefaciliteerd. Echter zijn de ervaringen met de procedures voor subsidieaanvragen en het gebruik van de beschikbaar gestelde middelen unaniem slecht. Door de strenge, bureaucratische houding van de Hongaarse overheid omtrent de subsidies en het wisselende institutionele kader wordt het gebruik van de subsidies vrijwel onmogelijk gemaakt. Laatstgenoemde heeft tevens invloed op de samenwerking van de actoren, omdat langdurende samenwerkingsverbanden niet kunnen worden opgezet. Hierop heeft het versnipperde Europese beleid tevens een slechte invloed. Verder hebben de subsidieontvangers het nut van samenwerking met andere toerismeaanbieders nog niet ontdekt.

Al met al kan gesteld worden dat lokale factoren een sterkere invloed hebben dan de Europese. Het plattelandstoerisme in Tolna heeft een beperkte potentie om uitgroeien tot een bekende toeristische plaats. Deze matige potentie is tot dusver echter onderbenut gebleven en er moet op alle vlakken verbetering komen wil toerisme de uitweg gaan bieden voor de slechte economische status, waarbij samenwerking van groot belang is. Er zal daarbij op de sterke punten van Tolna moeten worden gefocust, op zijn verscheidenheid aan cultuur en natuur en de aanwezigheid van een bekende wijnregio. Zwakheden als het ontbreken van uitmuntende attracties en degelijke, grootschalige accommodaties zullen moeten worden aangepakt.

Er zijn een aantal aspecten ontdekt die in eventueel vervolgonderzoek meegenomen kunnen worden. Deze zijn bijvoorbeeld het vergelijken met een regio waar de samenwerking goed gaat, gebruik maken van een longitudinaal onderzoeksmethode of meer aandacht besteden aan projecten die niet aan de voorwaarde van de post-financiering hebben kunnen voldoen.