Een alternatieve integratieparadox: de invloed van verblijfsduur op ervaren groepsdiscriminatie, gemeten onder de vier grootste niet-westerse vluchtelingengroepen in Nederland.

Abstract

Recent onderzoek toont aan dat hoger opgeleide migranten, die over het algemeen beter geïntegreerd zijn in de Nederlandse samenleving, meer (groeps)discriminatie ervaren dan lager opgeleide migranten. Dit is opmerkelijk, omdat het haaks staat op de idee dat migranten minder discriminatie ervaren naarmate zij beter zijn geïntegreerd. Dit fenomeen wordt daarom ook wel aangeduid als de integratieparadox. Eerder onderzoek naar de integratieparadox kijkt vooral naar opleidingsniveau als indicator voor sociaal-culturele integratie en richt zich voornamelijk op de vier ‘klassieke’ groepen migranten in Nederland. In deze thesis wordt echter gekeken naar een alternatieve integratieparadox waarbij verblijfsduur wordt gezien als indicator voor sociaal-culturele integratie. Onderzocht wordt of en in welke mate deze alternatieve integratieparadox ook voorkomt onder de vier grootste groepen niet-westerse vluchtelingen in Nederland en of de mate van groepsdiscriminatie kan worden verklaard door drie indicatoren van sociaal-culturele integratie. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat niet-westerse vluchtelingen inderdaad meer groepsdiscriminatie ervaren naarmate zij langer woonachtig zijn in Nederland. Dit effect wordt gemedieerd door drie indicatoren van sociaal-culturele integratie, namelijk ‘contact met autochtone Nederlanders’, ‘beheersing van de Nederlandse taal’ en ‘identificatie met Nederland’. Hoewel de resultaten uitwijzen dat een sterke identificatie met Nederland en contact met autochtone Nederlanders tot minder ervaren groepsdiscriminatie leidt, kan geconcludeerd worden dat niet-westerse vluchtelingen die langer in Nederland woonachtig zijn meer groepsdiscriminatie ervaren. Daarnaast is gecontroleerd voor etnische herkomst, opleidingsniveau, geslacht en leeftijd en uit de analyse blijkt dat Iraniërs significant meer discriminatie ervaren dan Afghanen, terwijl Somaliërs significant minder discriminatie ervaren dan de groep Afghanen. Daarnaast blijkt het effect ook significant te zijn voor opleidingsniveau en ervaren vluchtelingen van 45 jaar en ouder meer discriminatie dan jongere vluchtelingen. Geslacht blijkt geen significante predictor te zijn. Een analyse met de Sobel-test wijst uit dat enkel het mediatie-effect van ‘taalbeheersing’ en ‘identificatie met Nederland’ statistisch significant blijken te zijn.