Wat beweegt de herhuisvestingsurgent? Een onderzoek naar de gevolgen van gedwongen verhuizingen als gevolg van herstructurering.

Abstract

In vrijwel ieders leefomgeving heeft herstructurering van woonwijken plaatsgevonden. De bewoners van een geherstructureerde wijk zijn noodgedwongen verhuisd. Inzicht in de succesvolle en minder succesvolle aspecten van herstructurering is essentieel voor partijen die actief zijn in huisvesting en gebiedsontwikkeling. De verkregen kennis kan bijdragen aan het beleid en de toepassing ervan. In dit onderzoek wordt de aandacht gevestigd op de verhuisbewegingen van de bewoners die als gevolg van herstructurering noodgedwongen moeten verhuizen en het mogelijke ontstaan van risico’s op een waterbedeffect als gevolg van de verhuisbewegingen. Daarnaast worden de gevolgen van de gedwongen verhuizing op de persoonlijke leefsituatie van de herhuisvestingsurgenten in kaart gebracht.

Woningcorporatie KleurrijkWonen heeft in Culemborg drie herstructureringsingrepen uitgevoerd. Uit het onderzoek blijkt dat de onderzochte ingrepen verschillende positieve resultaten hebben opgeleverd. Zo zijn onder meer de beoogde doelen in de herstructureringsbuurten behaald, zijn de herhuisvestingsurgenten grotendeels terecht gekomen in een hoger gepositioneerde wijk en ervaart het merendeel van de urgenten een verbetering van hun persoonlijke leefsituatie. Desondanks vallen er aandachtspunten te benoemen: (1) Bij alle herstructureringsingrepen treden risico’s op waterbedeffecten op als gevolg van de (verdere) concentratie van lage inkomensgroepen (2) Bepaalde groepen (ouderen, lage inkomensgroepen en alleenstaanden) ervaren relatief vaker een verslechtering van hun persoonlijke leefsituatie als gevolg van de gedwongen verhuizing (3) De begeleiding en informatievoorziening door de woningcorporatie biedt ruimte voor verbetering.