Liever een bal voor open doel scoren met 30% kans raak of 70 % kans mis? Een verdiepend onderzoek naar attribuutframing.

Abstract

Wanneer men de keus heeft om een woordpaar positief of negatief te framen, blijkt uit psychologisch onderzoek dat men iets dat positief geformuleerd is, positiever zal evalueren dan wanneer iets negatief geformuleerd is. Ter illustratie: wanneer men uit het woordpaar ‘raak’ of ‘mis’ kan kiezen framet men eerder vanuit het paardeel ‘raak’. Maar wat gebeurt er als men gevraagd wordt vanuit een woordpaar te framen, wanneer één paardeel de grootste of de kleinste proportie is in de beginsituatie en daarna is toegenomen of juist is afgenomen? Is men dan geneigd om zowel vanuit de grootste als de groeiende proportie te framen? Uit dit onderzoek blijkt dat het merendeel de grootste boven de kleinste proportie verkiest en de groeiende proportie boven de dalende. Er is echter geen significant interactie-effect tussen de grootste en groeiende proportie gevonden, ofwel men kiest niet noodzakelijkerwijs voor de grootst groeiende proportie. In dit onderzoek is er gevarieerd in vormgeving van de taak door middel van taartdiagrammen en tabellen. Het blijkt dat men bij tabellen eerder vanuit de grootste proportie framet en bij taartdiagrammen men eerder vanuit de groeiende proportie framet. In voorgaande onderzoeken is er altijd gekozen voor een asymmetrisch woordpaar en een gesloten vraagstelling. In dit onderzoek is er voor zowel symmetrische als asymmetrische woordparen gekozen. Uit de data blijkt dat er bij een asymmetrisch woordpaar vaker één paardeel wordt genoemd terwijl er bij een symmetrisch woordpaar beide delen worden genoemd. Dit onderzoek onderscheidt zich ook door het gebruik van open statische vraagstellingen om te onderzoeken of een open vraagstelling minder sturend werkt dan een gesloten vraagstelling. Het blijkt dat een open vraagstelling tot foutieve interpretaties leidt.