Van vriendschapsjaar tot rampjaar? Beeldvorming van Rusland in de context van het Nederland-Ruslandjaar.

Abstract

Het jaar 2013 was het bilaterale Nederland-Ruslandjaar, een jaar dat in het teken stond van een versterking van de relatie tussen beide landen. Dit jaar vormt de aanleiding en maatschappelijke context voor deze thesis. Op basis van een inhoudsanalyse van het NRC Handelsblad en het regionale Dagblad van het Noorden is onderzocht hoe er over Rusland wordt geschreven in de krant. Op basis van interviews met journalisten en Ruslandcorrespondenten worden de achtergronden en verklaringen geschetst van de totstandkoming van het nieuws. Negatieve beeldvorming, de persistentie van stereotypen en Othering zijn belangrijke thema´s die de berichtgeving over Rusland kenmerken. Ook het belang van de Nederlandse morele superioriteit ten opzichte van Rusland komt naar voren in de berichtgeving. Er is sprake van selectieve verontwaardiging over recente ontwikkelingen op het gebied van wetgeving, repressie en mensenrechten in Rusland. Tegelijkertijd zijn er grote economische belangen in Nederland. Rusland is namelijk één van haar belangrijkste handelspartners. Van oudsher spelen de koopman en de dominee een belangrijke rol in buitenlandse betrekkingen van Nederland. Dit vormt een dilemma; enerzijds is er de koopman met zijn handelsbelang, anderzijds is er de dominee met zijn 'geheven vingertje'. Wie krijgt er voorrang in de context van het 'vriendschapsjaar'?