Tegen. Over de noodzaak van subversiviteit in onderwijs.

Abstract

Dit praktijkgericht onderzoek richt zich op de onderbouwing en rechtvaardiging van een alternatief voor het productgericht, docentgestuurd en disciplinerend regulier onderwijs vanuit het kunstonderwijs. Vanuit het perspectief van de kunstdocent is het wenselijk om meer te streven naar een procesgericht, leerlinggestuurd en motiverend onderwijsmodel dat schoolbreed positieve resultaten oplevert. Het onderzoek leunt op zowel de persoonlijke ervaring van de onderwijspraktijk zoals die door auteur is beleefd als op alternatieve onderwijsmodellen zoals die worden gesuggereerd en voorgesteld in een lange traditie van (onderwijskundige) literatuur, variërend van Plato tot Folkert Haanstra. Bij een vergelijking van deze literatuur met de praktijk van het kunstonderwijs blijkt er nog veel ruimte voor verbetering te zijn. Het onderzoek verkent deze literatuur en onderbouwt de praktische vermoedens en bezwaren die uit het moderne reguliere kunstonderwijs voortkomen. Tevens kaart het onderzoek de vermoedde ideologische tegenstrijdigheid tussen de pedagoog en het onderwijsinstituut aan, op basis waarvan een subversieve instelling van kunstdocent en leerling rechtvaardig en nodig lijkt. De resultaten van de koppeling van praktijk en theorie tonen aan dat een alternatief positieve effecten kan hebben op de praktijk van zowel de leerling als de docent en dat deze actueel relevant te noemen zijn. Het onderzoek gaat uit van een kritische rol van beeldende vorming en kunstonderwijs bij het realiseren van de alternatieve leermentaliteit. Het afrondend argument luidt dat kunstonderwijs een geschikte basis is om subversiviteit te doceren, teneinde de totale leerervaring persoonlijker en motiverender te maken.