Samen ouder worden, een onderzoek naar Utrechtse ouderen in woongroepen vergeleken met ouderen in seniorenwoningen

Abstract

In deze thesis wordt onderzocht in welke mate individualisering en reflexieve modernisering een rol spelen bij de keuze voor een ouderenwoongroep en zelfstandige seniorenwoning. Autonomie is de belangrijkste uiting van de individualiseringsprocessen die vanaf de jaren zestig van de vorig eeuw in een stroomversnelling raakten. Autonomie gaat over de mate waarin mensen in staat zijn zichzelf te controleren en los te staan van anderen. In zelfstandige seniorenwoningen hebben ouderen meer ruimte om hun eigen leven te leiden, zonder tussenkomst of beïnvloeding van anderen. Daarom wordt verwacht dat ouderen die autonomer zijn eerder voor een seniorenwoning dan een ouderenwoongroep zullen kiezen. De modernisering heeft er toe geleid dat mensen zich hebben losgemaakt van tradities en reflexief zijn geworden. Dit houdt in dat individuen hun eigen identiteit kunnen construeren. Identiteit is in de moderne samenleving geen vaststaand gegeven meer. Individuen uiten hun geconstrueerde identiteit door middel van leefstijl. Individuen zoeken bevestiging bij anderen voor hun leefstijl en identiteit. In ouderenwoongroepen ga je alleen wonen als dit bij je past. Dit veronderstelt dat individuen weten wie ze zijn en hier uiting aan geven door er een bepaalde leefstijl op na te houden. De verwachting is dat mensen die een hoge mate van reflexiviteit hebben in een ouderenwoongroep gaan wonen. Daarnaast wordt verondersteld dat ouderen in een woongroep gaan wonen om hun identiteit te bevestigen. Door middel van een survey onder ouderen in woongroepen en ouderen in zelfstandige woningen is onderzocht of de mate van autonomie, reflexivisering en bevestiging van identiteit een rol spelen bij de keuze voor de woonvorm. Er zijn geen significante causale verbanden gevonden voor de verwachtingen. Reflexiviteit en leeftijd hebben een positieve, zwakke correlatie. Daarnaast zijn ouderen in woongroepen gemiddeld genomen reflexiever, autonomer en hebben ze meer behoefte aan bevestiging van identiteit dan ouderen in zelfstandige seniorenwoningen.