Pão pão queijo queijo? - A tradução de livros de culinária

Abstract

In dit bachelor Eindwerkstuk worden een aantal knelpunten besproken die typerend zijn voor het vertalen van recepten.

In de eerste plaats wordt gepoogd een definitie van vertalen te geven, waarna de problemen die daarbij komen kijken en de strategieën die gebruikt kunnen worden om ze op te lossen of te omzeilen worden besproken. Er volgt een korte definitie van culinaire recepten, vervolgens combineren we deze twee onderwerpen en wordt er gekeken naar het veld van de vertaling van culinaire recepten. De theorieën van o.a. Nord (1991), Chesterman (1997) en Teixeira (2008a) worden besproken. Omdat bij dit veld specifieke struikelblokken horen - men kan o.a. denken aan verschillende maateenheden, moeilijk te verkrijgen ingrediënten, valse vrienden en extratekstuele invloeden - gaan we kijken of de geboden strategieën uitkomst bieden en of die daadwerkelijk door de vertalers worden gebruikt.

De knelpunten die naar voren komen, worden besproken aan de hand van een vergelijkende analyse van het boek Piri Piri Starfish: Portugal Found en van de Nederlandse en de Portugese vertalingen van dit boek. Piri piri en Sardientjes: De smaak van Portugal (2008b) en Cozinha e Sabores: Ao encontro de Portugal (2009).

Bij de analyse wordt dieper ingegaan op vier verschillende recepten en op potentiële vertaalproblemen. Deze problemen worden gecategoriseerd aan de hand van het werk van o.a. Van Dam (1991, 2006 en persoonlijk contact), Epstein (2009) en Paradowski (2010). Denk hierbij aan de omzetting van namen van ingredienten, van gerechten en de bereidingswijze van recepten. Tot slot wordt gekeken naar strategieën die speciaal bij het vertalen van culinaire recepten van pas kunnen komen.