| dc.description.abstract | Samenvatting
Het Nederlandse draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking neemt af, zo concludeert het Centraal Bureau voor de Statistiek. Al een aantal jaar is er in zowel de samenleving als de politiek een discussie gaande over de effecten en de zin van ontwikkelingssamenwerking. Ook in het Verenigd Koninkrijk wordt dit debat in de samenleving en de politiek gevoerd. De Nederlandse regering heeft zowel in 2010 als in 2012 besloten te bezuinigen op het budget voor ontwikkelingssamenwerking, terwijl de regering in het Verenigd Koninkrijk besloot het budget de komende jaren te verhogen. In dit onderzoek staat daarom de vraag centraal hoe het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking zich in de Nederlandse samenleving en die van het Verenigd Koninkrijk ontwikkeld heeft en hoe het verschil in huidig beleid tussen de beide regeringen van deze landen te verklaren is. Er wordt onderzocht welke invloeden van belang zijn geweest bij de ontwikkeling van het draagvlak. Om deze onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden zal een literatuurstudie plaatsvinden en kwalitatief onderzoek worden gehouden in de vorm van face-to-face interviews met verschillende stakeholders binnen de ontwikkelingssector.
Het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in Nederland is verzwakt, zowel in de politiek als in de samenleving. Het negatieve beeld van ontwikkelingssamenwerking in de samenleving versterkte door verhalen over corruptie en de verspilling van ontwikkelingsgeld. Deze discussie heeft de bodem gelegd en toen de economische crisis insloeg is dit reden geweest om te pleiten voor het verlagen van het budget voor ontwikkelingssamenwerking. De politiek zette na diverse verkiezingen steeds in op een nieuw beleid, waarin economische perspectieven steeds belangrijker werden. De politiek werd veel beïnvloed door het publieke debat. Er was veel ruimte voor de stem van het publiek door de snel opeenvolgende verkiezingsronden door vroegtijdig gevallen kabinetten. De publieke discussie over ontwikkelingssamenwerking speelde zich met name af in de media en richtte zich met name op de negatieve kanten met als belangrijkste pleitbezorger Arend Jan Boekestijn. Hierbij stonden de economische ontwikkelingen vaak centraal. De globalisering heeft een belangrijke invloed uitgeoefend op het draagvlak in de Nederlandse samenleving, omdat men hierdoor geneigd was zich op de eigen verworvenheden en het interne te richten en het buitenland – waarmee ook ontwikkelingssamenwerking – minder belangrijk werd. Er is veel kritiek op de rol van ngo’s, die zich te lang afzijdig hebben gehouden van de discussie in politiek en samenleving en uiteindelijk meegegaan zijn in het debat over meetbaarheid. De media ontbrak het aan kennis en inschattingsvermogen om het debat over ontwikkelingssamenwerking op waarde te schatten.
Het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in het Verenigd Koninkrijk is aan verandering onderhevig geweest. Het draagvlak in de politiek is echter steeds sterker geworden, onder andere door de invloed die het Department for International Development op het regeringsbeleid heeft gehad. Hierdoor is ontwikkelingssamenwerking breed gedragen in de politiek. De commitment van de regering is de oorzaak dat er niet werd bezuinigd. Dit werd gemotiveerd zowel vanuit het morele perspectief als het perspectief van eigenbelang. Het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking kende een gelijke ontwikkeling als in Nederland, maar de samenleving werd middels door campagnes meer betrokken bij ontwikkelingssamenwerking. Gekozen regeringen waren lang aan de macht waardoor er meer tijd was om gekozen beleid uit te voeren en de publieke stem daarbij minder een rol speelde. De regering zag het als een belangrijke taak om de samenleving te informeren en betrekken bij ontwikkelingssamenwerking, onder andere door het onderwijs. Het bleek echter lastig om de samenleving – hetzij door het onderwijs, hetzij door campagnes – te informeren over ontwikkelingssamenwerking en het lukt het vaak niet om meer dan een oppervlakkige boodschap over te brengen. In de media van het Verenigd Koninkrijk was sprake van een objectief en krachtig debat over ontwikkelingssamenwerking, waaraan zowel voor- als tegenstanders intensief deelnemen. Daarnaast sprak het idee van het Verenigd Koninkrijk als wereldleider in de ontwikkelingssamenwerking de samenleving erg aan, zeker gezien het verleden van het Verenigd Koninkrijk als wereldmacht.
Concluderend kan gesteld worden dat de rol die de politiek en de media hebben gespeeld in de ontwikkeling van het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in beide landen erg verschillend is geweest. In de Nederlandse media was sprake van een veelal eenzijdig debat, waarbij het de media de achtergrondkennis ontbrak om de discussie goed in te schatten. De politiek is ook meegegaan in deze discussie en was minder overtuigd van het belang van ontwikkelingssamenwerking in een globaliserende wereld. In de media van het Verenigd Koninkrijk was sprake van een meer gelijkwaardig debat, gevoerd door gespecialiseerde journalisten met achtergrondkennis. Daarnaast kende de politiek een commitment gedurende langere tijd van zowel de regering onder Blair en Cameron aan ontwikkelingssamenwerking, en heeft het DFID een belangrijke rol gespeeld door de politiek te beïnvloeden positief te denken over ontwikkelingssamenwerking. In de samenleving van het Verenigd Koninkrijk en Nederland heeft het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking zich op een zelfde manier ontwikkeld. Door de samenwerking tussen de ngo’s in het Verenigd Koninkrijk tijdens de MPH campagne is het deze ngo’s wel meer gelukt aandacht voor ontwikkelingssamenwerking te vragen dan de ngo’s in Nederland. Als laatste heeft de globalisering een belangrijke rol gespeeld. In Nederland lijkt een soort angst voor het buitenland te zijn ontstaan onder invloed van het populisme, waardoor onder andere ontwikkelingssamenwerking als minder belangrijk wordt beschouwd. In het Verenigd Koninkrijk is het besef dat alles in de wereld met elkaar verbonden veel groter, vooral in de politiek en media. Daardoor is ontwikkelingssamenwerking een belangrijk onderwerp. In Nederland zal men gaan beseffen dat het belangrijk is om onderdeel uit te maken van de grotere wereld en hierin samen moet werken om wereldwijde problemen op te lossen, omdat dit beter is voor het eigen land. Ontwikkelingssamenwerking zal deel uit maken van dit bredere mondiale burgerschap. | |
