| dc.description.abstract | Dit onderzoek schetst de aanwezigheid van ontologische twijfel in de roman Paravion (2003) van Hafid Bouazza. Ontologische twijfel is volgens Brian McHale (1987) de ‘dominant’ van de postmodernistische roman: zij geeft vorm en structuur aan de andere postmodernistische kenmerken. Ontologische twijfel gaat gepaard met het overschrijden van ontologische grenzen. Een belangrijk aspect van postmodernistische literatuur is dat er onduidelijkheid bestaat over wat werkelijkheid is. Dit resulteert in en wordt veroorzaakt door de poreuze staat van de grenzen tussen ontologisch gescheiden werelden. Dit zijn werelden, of werkelijkheden, die doorgaans volledig los van elkaar staan en waar geen uitwisseling tussen plaats kan vinden. Bijvoorbeeld de scheiding tussen een fantasiewerkelijkheid en een echte werkelijkheid.
Daarnaast ziet Korsten (2005) ook een verband tussen ontologische twijfel en representaties. Doordat representaties vaak iets representeren dat niet daadwerkelijk bestaat, zoals geschiedenis of literatuur, zijn representaties vaak ook het enige waarmee we het gerepresenteerde kunnen bereiken. Wanneer taal naar iets verwijst wat niet wezenlijk bestaat, krijgt taal, naast een referentiële, ook een performatieve werking. Dit geeft taal de mogelijkheid om een nieuwe werkelijkheid te creëren. Om deze reden heeft de postmoderne schrijver een ambigue houding ten opzichte van taal. Doordat taal als iets ‘onbetrouwbaars’ wordt gezien, is ook de werkelijkheid, die wij immers beschrijven via taal, niet meer betrouwbaar. Er ontstaat een ontologische twijfel. De vraag naar de werkelijkheid zorgt ervoor dat verschillende grenzen worden overschreden om uit te vinden wat mogelijk is en wat niet.
Deze postmodernistische invalshoek voor het bestuderen voor een van Bouazza’s werken is interessant omdat hij voornamelijk de stempel van ‘migrantenauteur’ op zich gedrukt krijgt. Henriette Louwerse merkt in het kritisch literatuur lexicon (2008) op dat Bouazza het niet eens is met dit ‘label’. Migratie staat voor Bouazza juist voor ‘ware grensoverschrijding, echte vernieuwing, een kans op hergeboorte’ (Louwerse, 2008, 3). Om de stempelafdruk van migrantenauteur op Bouazza te kunnen doen vervagen, of hem misschien een tweede stempel te kunnen geven (postmodern auteur), heb ik mij gebaseerd op de analyse van Sabrina Sereni (2003) die postmoderne kenmerken in Bouazza’s novelle Momo.
Ik heb Paravion geanalyseerd aan de hand van vier narratieve pijlers: vertelsituatie, personage, tijd en ruimte en het netwerk van beelden. Hiermee heb ik aangetoond dat in Paravion op verschillende niveaus grenzen worden overschreden. Bijvoorbeeld de hiërarchische grens tussen verteller en personage, de ontologische grens tussen fictie en werkelijkheid of de grenzen van de traditionele chronologie. | |
