De dekolonisatie van het aardrijkskundeonderwijs

Abstract

In dit onderzoek is een antwoord geformuleerd op de vraag wat de visie is van aardrijkskundedocenten en verschillende experts op de dekolonisatie van het Nederlandse aardrijkskundeonderwijs en hoe dit dekolonisatieproces in gang gezet kan worden. Dekolonisatie is in dit onderzoek als volgt gedefinieerd: de strijd tegen aanhoudende koloniale machtsrelaties die vandaag de dag nog invloed hebben op de maatschappij. Er is een antwoord geformuleerd op de hoofdvraag doormiddel van een kwalitatief onderzoek waarbij gebruik is gemaakt van semigestructureerde interviews en een focusgroep. Hieruit komt naar voren dat de wil om het aardrijkskundeonderwijs te dekoloniseren aanwezig is onder de respondenten. De respondenten willen leerlingen meerdere perspectieven meegeven en hen leren om een kritische houding aan te nemen ten opzichte van koloniale kennis. Leerlingen moeten meekrijgen dat kennis en het onderwijs niet neutraal zijn. De respondenten vinden het echter nog lastig om hun lessen te dekoloniseren en om te bepalen welke competenties hiervoor nodig zijn. Om te zorgen dat docenten hier concreter mee aan de slag kunnen, moet de discussie over de dekolonisatie van het aardrijkskundeonderwijs gestart worden. Er is behoefte aan hulp van organisaties buiten het aardrijkskundeonderwijs die gespecialiseerd zijn in dekolonisatie om een dekolonisatieproces in gang te zetten, aangezien aardrijkskundigen nog veel blinde vlekken hebben en een westers perspectief hanteren. Hulp moet echter niet gezien worden als de oplossing, maar als een manier om richting te geven aan een dekolonisatieproces. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de aardrijkskundige gemeenschap zelf. Tot slot moeten het KNAG en alle lerarenopleidingen aandacht besteden aan dit onderwerp en moet dekolonisatie verwerkt worden in leidende documenten zoals het curriculum. Zo worden lesmethodes en docenten aangemoedigd om het aardrijkskundeonderwijs te dekoloniseren.