De (on)macht van de spreker. Het effect van brongeloofwaardigheid op de overtuigingskracht van statistische en anekdotische evidentie.

Abstract

Worden mensen overtuigd door het gebruik van cijfers en statistieken in een argumentatie (statistische evidentie), of zijn mensen gevoeliger voor een specifiek voorbeeld (anekdotische evidentie)? Onderzoeken naar het effect van verschillende evidentietypen op overtuigingskracht hebben vooralsnog geen eenduidig antwoord op deze vraag opgeleverd. Wanneer mensen blootgesteld worden aan een persuasieve boodschap, vormen zij zowel een oordeel over de bron als over de kwaliteit van de argumentatie die de bron naar voren brengt. Daarom is in dit onderzoek een extra factor van overtuigingskracht bestudeerd: de geloofwaardigheid van bron die de persuasieve boodschap overbrengt.

Er is een experimenteel onderzoek uitgevoerd onder 165 proefpersonen. Zij kregen een filmpje te zien waarin een spreker een standpunt beargumenteerde. In de filmpjes is gevarieerd met het type evidentie (anekdotisch of statistisch) en de geloofwaardigheid van de bron (hoog of laag geloofwaardig). Uit de resultaten van dit onderzoek bleek dat er geen significant verschil is in overtuigingskracht tussen statistische en anekdotische evidentie. Daarnaast werd de hoog-geloofwaardig gelabelde bron niet significant hoger beoordeeld dan de laag-geloofwaardig gelabelde bron. Verder bleek dat er een interactie-effect bestaat tussen evidentietype en bronkwaliteit; anekdotische evidentie is overtuigender dan statistische evidentie bij lage bronkwaliteit. De kans dat iemand overtuigd wordt door statistische evidentie neemt toe naarmate de bronkwaliteit hoger beoordeeld wordt.