De invloed van samenvattingen op tekstbegrip

Abstract

Verschillende onderzoeken naar het verbeteren van tekstbegrip tonen aan dat afbeeldingen een positief effect hebben op tekstbegrip. Afbeeldingen blijken echter niet in alle gevallen te werken. Daarom is voor dit onderzoek gezocht naar een andere methode dan het gebruik van afbeeldingen om tekstbegrip te meten. In dit eindwerkstuk wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de invloed van samenvattingen op tekstbegrip bij eersteklassers. Er was sprake van drie condities: een tekst met een mondelinge samenvatting, een tekst met een tekstuele samenvatting en een tekst zonder samenvatting. Er is gewerkt met twee teksten, namelijk een versie over spijsvertering en een versie over het ontstaan van aardgas. Het tekstbegrip is gemeten aan de hand van twee retentionvragen, een problem-solvingvraag en twee sorteertaken. Met deze vragen kon gemeten worden hoe goed informatie uit de tekst onthouden en begrepen werd en in hoeverre een situatiemodel van de tekst gevormd werd. Uit de analyses blijkt dat de mondelinge samenvatting een positieve invloed heeft op de scores op de retentionvragen. Op de problem-solvingvraag wordt geen verschil gevonden. De eerste sorteertaak is beter gemaakt in de conditie met de tekstuele samenvatting dan in de controlegroep. Bij de tweede sorteertaak is dat alleen het geval bij de tekst over aardgas. Tot slot wordt de tekst met de mondelinge samenvatting beter gewaardeerd dan de tekst zonder samenvattingen. Zowel de mondelinge als de tekstuele samenvatting blijken dus voor verbeteringen te zorgen ten opzichte van de controlegroep. Er kan geconcludeerd worden dat er wel degelijk sprake is van een verbetering in tekstbegrip wanneer een samenvatting vooraf aan de tekst wordt gegeven.