Republikeinse moeder of moeder van het leger, vivandières in het Frans revolutionaire en Napoleontische leger.

Abstract

In de vrouwen geschiedschrijving worden vaak alle vrouwen over een kam geschoren door ze simpelweg 'vrouw' te noemen. Er moet echter onderscheidt gemaakt worden tussen verschillende soorten vrouwen. Aan het begin van de Franse revolutie werd gepoogd vrouwenrechten in te voeren waarbij alle vrouwen gelijk aan elkaar, en misschien wel belangrijker, aan mannen moesten worden. Deze vrouwenrechten zijn vrijwel allemaal niet doorgevoerd. Dat wil zeker niet zeggen dat vrouwen geen rechten konden hebben. In dit onderzoek zal getracht worden aan te tonen dat er tijdens de Franse revolutie en daarna vrouwen zijn geweest die rechten hadden en daarmee een uitzondering waren op andere vrouwen. Vivandières, vrouwen die in het leger voornamelijk de voedselvoorziening verzorgden, zullen als casus gebruikt worden om aan te tonen dat zij rechten bezaten die zowel mannen als andere vrouwen niet bezaten. Verschillende Franse wetten hebben ertoe geleid dat een vrouw de positie van vivandière kon hebben en de manier van oorlog voeren in deze periode heeft ertoe geleid dat haar functie überhaupt nog bestond. Zowel de wetgeving als de manier van oorlogvoering zijn in de periode van de Franse revolutie en onder de macht van Napoleon veranderd, maar de positie die een vivandière had in de Franse samenleving is vrijwel niet veranderd.