Historische liefdeslessen. Een comparatief onderzoek naar opvattingen over de liefde in de Roman de la Rose en Der minnen loep.

Abstract

Voor deze scriptie is een comparatief onderzoek uitgevoerd met als doel het al dan niet vinden van overeenkomsten tussen opvattingen over de liefde in de Roman de la Rose en Der minnen loep (respectievelijk geschreven in de 13e en 15e eeuw). Omdat dit een te groot onderzoeksgebied bleek te zijn, heb ik me beperkt tot opvattingen over de liefde van twee belangrijke allegorische personages in de Roman de la Rose, te weten Rede en Vriend. De vraagstelling is dus: ‘In hoeverre komen de opvattingen over de liefde van Rede en Vriend in de Roman de la Rose overeen met de opvattingen over de liefde in Der minnen loep?’ Deze vraagstelling is tot stand gekomen naar aanleiding van het boek Der minnen loep van Dirc Potter van Fons van Buuren. Van Buuren zegt dat men moet aannemen dat Potter de Roman de la Rose kan hebben gekend, op grond van de grote weerklank die het werk gevonden heeft. Om tot een antwoord op de vraagstelling te komen heb ik de betogen en opvattingen van Rede en Vriend geanalyseerd en deze vervolgens vergeleken met de opvattingen over de liefde die in Der minnen loep naar voren komen. Ik heb de belangrijkste thema’s van beide werken geanalyseerd. Naast de primaire literatuur heb ik ook gebruik gemaakt van secundaire literatuur. De belangrijkste om hier te noemen is Der minnen loep van Dirc Potter van Fons van Buuren. Verder worden zowel in de Roman de la Rose als in Der minnen loep dezelfde bron aangehouden, te weten Ovidius en Boëthius. Ook deze heb ik betrokken bij mijn onderzoek. Uit het onderzoek blijkt dat er zowel overeenkomsten als verschillen te vinden zijn tussen de opvattingen van Rede en Vriend in de Roman de la Rose en de opvattingen in Der minnen loep. Wat wel opvallend is, is dat het betoog van Rede vooral verschillen vertoont met Der minnen loep, terwijl het betoog van Vriend vooral overeenkomsten bevat. Zo zijn er zowel in het betoog van Vriend als in Der minnen loep zijn opvattingen van Ovidius terug te vinden. Ook heb ik me bezig gehouden met een opmerking van Jonckbloet, namelijk dat Potter met Der minnen loep de wens had om een tegenhanger of tegengif van de Roman de la Rose te leveren. Persoonlijk vind ik de verschillen tussen de werken niet sprekend genoeg om van een tegenhanger te kunnen spreken. Kortom: ik vind niet dat men kan concluderen dat Potter de Roman de la Rose gekend moet hebben en ook niet dat hij een tegenhanger wilde leveren van de Roman de la Rose.