Hoe goed begrijpt u uw pensioen?

Abstract

Recent onderzoek laat zien dat het pensioenbewustzijn (ofwel begrip van het pensioen) laag is onder de gemiddelde Nederlandse werknemer. Wel is duidelijk dat er een verschil is tussen jong en oud, waarbij de oudere leeftijdsgroep aantoont een grotere motivatie en een groter begrip te hebben van het pensioen. De vraag is echter hoeveel invloed interesse daadwerkelijk uitoefent op begrip, en of er niet ook andere factoren mee gemoeid zijn. Academische literatuur is hier niet eenduidig over en concludeert dat het exacte cognitieve proces dat de invloed van interesse op begrip zou moeten verklaren nog onduidelijk is.

Door te kijken naar de invloed van interesse, alsmede de factor leeftijd en voorkennis is onderzocht wat de exacte invloed van interesse precies is en in hoeverre deze verantwoordelijk is voor de score van proefpersonen op de begripstoets. De begripstoets is gebaseerd op het Uniform Pensioen Overzicht (UPO), dat pensioenfondsen wettelijk verplicht zijn ieder jaar op te sturen aan hun deelnemers. Uit het UPO zou duidelijk moeten blijken hoe een werknemer ervoor staat, met betrekking tot zijn/haar pensioen.

De 100 proefpersonen kregen respectievelijk een interessetoets, een pensioenkennistoets (voorkennis), de begripstoets, een woordenschattoets en een interessetoets achteraf voorgelegd. Verwacht werd dat alle drie de variabelen een begripseffect zouden hebben en dat interesse het meest van invloed zou zijn op het begrip. Uit analyse van de resultaten blijkt echter dat de factoren opleiding en woordenschat de grootste invloed hebben op begrip. De gevonden effecten van interesse, voorkennis en leeftijd blijken minimaal.