Het zelfbeeld van de professionele tolk in Nederland

Abstract

Nederland heeft een multiculturele samenleving en daarmee veel anderstaligen die niet allemaal adequaat kunnen communiceren in de Nederlandse taal. Gesprekstolken vormen om deze reden een belangrijke professie die niet alleen communicatie tussen anderstaligen en instanties bevordert, maar ook de naleving van de mensenrechten in stand houdt. Het beroep van tolk wordt echter, ondanks het maatschappelijk belang, vaak niet gezien als volwaardige professie. Het zelfbeeld van de professionele tolk werd door Gentile (2015) onderzocht en de Nederlandse situatie heeft zij op basis van haar gegevens in 2017 uitgelicht. In onderhavig onderzoek is de huidige situatie met behulp van een interviewstudie in kaart gebracht en de betreffende resultaten zijn vergeleken met de gegevens van Gentile. Deze resultaten tonen aan dat politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in de afgelopen zes jaar het zelfbeeld van de tolk verder naar beneden hebben gehaald. Dit negatieve beeld wordt op verschillende vlakken genuanceerd, maar de negatieve visie behoudt alsnog de dominante positie. Dit hangt grotendeels samen met de recente openstelling van het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv) voor tolken van taalniveau B2. Deze ontwikkeling heeft bij de meeste tolken het gevoel van maatschappelijke en institutionele onderwaardering benadrukt. Tevens verwachten de respondenten vanwege de openstelling een verdere toename van de financiële en professionele achterstelling. Het zelfbeeld van de professionele tolk in Nederland heeft zich dan ook negatief ontwikkeld sinds 2015.