Verdeeld in stukken, toch één. Een kwalitatief onderzoek naar de betekenisgeving van sportbeleidsmedewerkers en sportuitvoerders

Abstract

Aanleiding De overheid maakt de laatste jaren een terugtrekkende beweging en plaatst veel uitvoering op afstand door het verzelfstandigen van overheidsdiensten met het idee dat dit leidt tot meer efficientie, meer kostenbewustzijn en betere prestaties. Ook in de lokale sportsector doet deze ontwikkeling zich voor. Het verzelfstandigen van overheidsdiensten heeft gevolgen voor de burgers in de samenleving én voor de ambtenaren. Dit onderzoek richt zich op de gevolgen van een verzelfstandiging voor de ambtenaren en hoe deze gevolgen van invloed zijn op de de inter-organisationele samenwerking tussen een gemeente en een intern verzelfstandigde uitvoeringsorganisatie. De volgende vraag staat centraal in dit onderzoek: Welke betekenissen geven de medewerkers van de afdeling Sportbeleid en de intern verzelfstandigde afdeling SportService Amsterdam van de gemeente Amsterdam aan de interorganisatorische samenwerking tussen beide afdelingen? Perspectief op organiseren Dit onderzoek is een sociaal – constructivistisch onderzoek. Dat betekent dat door sociale interactie werkelijkheden worden geconstrueerd en tegelijkertijd beïnvloeden deze geconstrueerde werkelijkheden het handelen van individuen. Het onderzoek is kwalitatief van aard en door middel van een case-study is het vraagstuk onderzocht. De resultaten zijn voortgekomen uit een documentenanalyse, observaties en semi-gestructureerde interviews. In totaal zijn bij 15 medewerkers van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) interviews afgenomen. Aan de hand van de concepten betekenisgeving, context, macht en identificatie zijn de resultaten geanalyseerd. Verhalen van de werkvloer Uit de resultaten komt het volgende beeld naar voren. De verzelfstandiging is voor de meeste medewerkers een spanningsvolle periode geweest, vanwege onduidelijkheid over de nieuwe organisatievorm. Drie jaar na de reorganisatie blijkt dat de reorganisatie niet geslaagd is en de beoogde samenwerkingsrelatie in de vorm van opdrachtgever-opdrachtnemerschap niet van de grond is gekomen. Hoewel de opdrachtgever-opdrachtnemersschap niet tot stand is gekomen is de jaarlijkse opdracht aan SportService Amsterdam wel een belangrijke leidraad voor de samenwerking. Samenwerking vraagt om gedeelde betekenisgeving en het accepteren van verschillen. De medewerkers ervaren dat er weinig nieuwe, gedeelde betekenissen geconstrueerd worden. Door het gebrek aan gedeelde betekenisgeving bestaan er verschillende verwachtingen ten aanzien van elkaar en kunnen verschillen minder gemakkelijk geaccepteerd worden. Conclusie Uit het onderzoek blijkt dat de samenwerking tussen de afdeling Sportbeleid en de afdeling SportService is te typeren als een informele samenwerking waardoor beleid- en uitvoeringstaken door beide afdelingen worden uitgevoerd. Er is feitelijk weinig veranderd aan de werkwijze van beide partijen na de organisatieverandering. Beide afdelingen ontwikkelen zich zelfstandig van elkaar waardoor gedeelde betekenisgeving van belang blijft. Verschillende verwachtingen en het idee dat de een wordt gedomineerd door de ander en andersom maakt dat beide afdelingen zich terugtrekken op hun eigen terrein.