Taalvaardigheid, Leesvaardigheid en het Fonologisch/Fonemisch Bewustzijn

Abstract

Learning to speak, read and write is nowadays a very important issue. A major determinant of the development of language and reading skills is the phonological and phonemic awareness. Given the fact that this development is a complex process where both determinants play an important role, this study attempts to clarify the relationship between language, reading skills and phonological awareness. The random sample consists of 56 children, from sixth grade (Mage = 145,21 months; SDage = 4,83 months). Different instruments were used to provide insights into the language, reading skills and phonological awareness. The results showed that there was no significant correlation between past tense inflection, technical reading and phonological awareness. Technical reading was significantly positively associated with phoneme-exchange accuracy and significantly negatively with overall speed of phonemic awareness. Unlike the total class and class 8a the spelling-recognition task significantly positively correlated with phoneme-omission. The regression showed that fluency was an underlying factor for omitting phoneme-exchange as significant predictor. Finally, there was no significant correlation between naming speed and phonemic awareness. Parts of naming speed and phonemic awareness however accounted for reading skills. In conclusion, there is cohesion between reading skills and phonemic awareness. However, the results show no relationship between language, reading skills and phonological awareness. Finally, there appears to be no relationship between naming speed and phonemic awareness. The results are complex, but may contribute to new insights regarding the role of phonological awareness in language and reading development.

Nederlands: Het leren spreken, lezen en schrijven is tegenwoordig van evident belang. Een belangrijke determinant van de ontwikkeling van taal- en leesvaardigheid is het fonologisch en fonemisch bewustzijn. Gezien deze ontwikkeling een complex proces is waar beide determinanten een belangrijke rol in spelen, wordt in dit onderzoek geprobeerd de relatie tussen taalvaardigheid, leesvaardigheid en fonologisch bewustzijn te verduidelijken. Er is gebruik gemaakt van een selecte steekproef bestaande uit 56 kinderen uit groep acht (Mleeftijd = 145,21 maanden; SDleeftijd = 4,83 maanden). De testbatterij bestaat uit meetinstrumenten die inzicht geven in de taal- en leesvaardigheid en het fonologisch bewustzijn. Uit de resultaten bleek dat er geen significante samenhang bestond tussen verledentijdsinflectie, technisch lezen en fonologisch bewustzijn. Verder hing technische leesvaardigheid significant positief samen met foneemverwisseling accuratesse en significant negatief met de totale snelheid van het fonemisch bewustzijn. In tegenstelling tot de totaalgroep en groep 8a bleek de spellingsherkenningstaak significant positief samen te hangen met foneemweglating. In de regressieanalyse bleek vloeiendheid een onderliggende factor voor het weglaten van foneemverwisseling als significante predictor. Tot slot bestond er geen significante samenhang tussen benoemsnelheid en fonemisch bewustzijn. Delen van benoemsnelheid en fonemisch bewustzijn verklaren daarentegen wel leesvaardigheid. Concluderend, er bestaat een samenhang tussen leesvaardigheid en fonemisch bewustzijn. De resultaten tonen echter geen samenhang tussen taal- en leesvaardigheid en fonologisch bewustzijn. Tot slot blijkt er geen relatie te bestaan tussen benoemsnelheid en fonemisch bewustzijn. De onderzoeksuitkomsten zijn complex, maar dragen mogelijk bij aan nieuwe inzichten omtrent de rol van het fonologisch bewustzijn in de taal- en leesontwikkeling.