De Ziekte van de Zigeuners

Abstract

Aan het einde van de negentiende eeuw ontstonden er verschillende ideeen over naties en hun 'gezondheid'. Discoursen over degeneratie, hygiëne en zuiverheid van de net gevormde natiestaten worden gebouwd op nieuwe ondekkingen in de wetenschap en de technologie. Het idee van degeneratie vindt in veel Europese landen een voedingsbodem: net als bacillen zijn het in dit discours 'vreemdelingen' die de natie in gevaar brengen door deze van binnenuit ziek te maken en uiteindelijk te vernietigen. Zigeuners passen precies in dit beeld. Al eeuwen was er een beeld van zigeuners als zijnde smerig en gevaarlijk. Dit discours speelt het degeneratiediscours direct in de hand, met uiteindelijk gevolg dat de vreemdelingenhaat groeit. Dit onderzoek zet de samenhang tussen het discours over zigeuners en de opkomende theorieen aan het eind van de negentiende eeuw uiteen.