Onbekend maakt onbemind? Een experimenteel onderzoek naar invloed van bekendheid met de verhaalwereld op waardering en inleving van basis- en middelbareschoolleerlingen

Abstract

In dit onderzoek wordt de invloed van de verhaalwereld op het inlevingsvermogen en waardering van kinderen (10-13 jr.) en jongeren (15-17 jr.) met een experimenteel onderzoek getoetst. Een verhaal uit 1882 van de Russische schrijver Tsjechov is hiervoor herschreven: alle negentiende-eeuwse elementen zijn door hun moderne equivalenten vervangen. De twee versies (origineel/ herschreven) werden aan de proefpersonen voorgelegd. Uit de literatuur (Andringa, 2004, p. 210) bleek dat het inlevingsvermogen en waardering bij jongere kinderen hoger is bij verhalen met onbekende verhaalomgevingen, terwijl dit bij oudere kinderen mogelijk niet zo is. Zij lezen liever over herkenbare werelden. De resultaten ondersteunen deze aanname voor het grootste gedeelte. Oudere kinderen lazen liever het herschreven verhaal, zowel qua waardering als qua inleving. Voor de jongere proefpersonen was er bij de meisjes geen verschil. Alleen jongens waardeerden het originele verhaal op één aspect hoger. Qua inleving had de herschrijving echter ook hun voorkeur. Verder had de leesattitude een grote invloed voor de oudere kinderen, zowel op waardering als op inleving. Kinderen met een lage attitude vonden de verhalen ook moeilijker. Dit had echter enkel voor de middelbareschoolleerlingen invloed op waardering en inleving.