Het buitenlands beleid van de Europese Gemeenschap ten tijde van de Oktoberoorlog en de oliecrisis van 1973-1974: Autonoom of Atlantisch?

Abstract

In deze scriptie wordt onderzocht in hoeverre het buitenlands beleid van de Europese Gemeenschap ten tijde van de Oktoberoorlog en de oliecrisis van 1973-1974 onafhankelijk van de Verenigde Staten was. Hierbij is gekeken naar diverse primaire bronnen van Europese, Amerikaanse en Nederlandse kant. Eerst wordt kort toegelicht hoe de Europese Politieke Samenwerking (EPS) zich ontwikkeld had en hoe de oorlog en oliecrisis tot stand kwamen. Daarna is geanalyseerd hoe deze gebeurtenissen een lakmoesproef voor de EPS waren. Hierbij zullen onder andere het Jaar van Europa, zoals geïnitieerd door Kissinger en Nixon in 1973, de EPS-verklaring van 6 november 1973 en de Euro-Arabische dialoog onderzocht worden. Uit dit onderzoek blijkt dat de Europese Gemeenschap wel degelijk in staat was een gemeenschappelijk beleid te vormen, onafhankelijk van de Verenigde Staten en misschien zelfs wel (onbewust) door deze gestimuleerd. Hiermee wijkt dit onderzoek af van eerdere onderzoeken, die grofweg in twee categorieën opgedeeld kunnen worden: de onderzoeken die stellen dat de Europese Gemeenschap sowieso geen internationale actor zou kunnen zijn en de onderzoeken die stellen dat de Oktoberoorlog en oliecrisis, in ieder geval tezamen, een bron van interne verdeeldheid voor de Europese Gemeenschap vormden en dat een gemeenschappelijk Europees standpunt hierdoor bemoeilijkt werd.