FLCL - Zelfreflexiviteit in Japanse animatie

Abstract

Animatie is veelzijdig. Animatie kan gecreëerd worden vanaf een nulpunt; er is geen beginbeeld nodig, geen acteurs, geen set, geen props. Een animator kan een wereld creëren die ontstaan is in zijn hoofd. Er zitten bijna geen grenzen aan de wereld die hij kan maken. Via een korte verdieping in de verschillende ontwikkeling van de Westerse (lees: Amerikaanse) en Japanse animatie, zal er in deze thesis ingegaan worden op de zelfreflexie die animatie teweeg kan brengen, en vooral hoe deze zelfreflexie in de serie FLCL (ook wel uitgesproken als 'Fooley Cooley') ingezet wordt als stijl. FLCL gebruikt namelijk niet slecht één teken/animatie-stijl, maar wisselt gedurende een aflevering en zelfs gedurende een scene van teken/animatie-stijl. Hierdoor wordt de toeschouwer continu geconfronteerd met de techniek van het medium. Om Fooley Cooley in de context te plaatsen is het ook nodig om naar de geschiedenis van het productiehuis, Gainax, te kijken en hun gebruik van zelfreflexie in verschillende producties te analyseren. Na een korte uiteenzetting van de plotlijn en de personages zal, aan de hand van enkele voorbeelden (ook uit andere Japanse en Westerse animatieseries), een analyse volgen van zelfreflexie in de serie op verschillende niveaus. Deze niveaus zijn uiteengezet in 'Direct Reflecteren', 'Indirect Reflecteren', 'Parafraseren', 'Refereren' en 'Transformeren'.

Dan rest nog de vraag: hoe ondersteunt dit gebruik van zelfreflexiviteit als stijl de narratieve lijn? Is hier sprake van excess, of is het werkelijk narratief ondersteunend? Is de zelfreflexiviteit een thema op zich? Deze vragen zullen in de conclusie van deze thesis beantwoord worden. In dit antwoord zullen de geschiedenis van Gainax, de invloed van andere animatieseries, het narratief en het gebruik van verschillende stijlen allen bijeenkomen.