| dc.description.abstract | In 2004 verscheen het proefschrift Drugs in de kunst. Van opium tot LSD 1798-1968 van kunsthistoricus Jos ten Berge. Vanaf de negentiende eeuw gebruikten kunstenaars drugs om hun bewustzijn te verruimen om zo dichterbij hun muze te komen. Ten Berge sluit af met de vaststelling dat drugs sinds 1968 niet meer voor het maken van kunst worden gebruikt, maar alleen om op een afstandelijke manier de effecten van druggebruik te onderzoeken. In dit werkstuk is onderzocht of dat klopt en of deze verandering een traditiebreuk inhoudt. Onderzoek van het druggerelateerde werk van negen hedendaagse beeldend kunstenaars laat zien dat de romantische functie van drugs ten behoeve van de creativiteit tegenwoordig niet meer voor de hand ligt. Tegelijkertijd heeft druggebruik in de hedendaagse beeldende kunst diverse functies en uitingsvormen, niet alleen die van afstandelijk onderzoek. Of er sprake is van een breuk tussen de romantische functie van drugs tot en met de jaren zestig en een ontnuchterde functie in de periode daarna, is moeilijk vast te stellen. Ten eerste impliceert Ten Berge dat er sprake is van een lange ontwikkeling van de functie van drugs langs de lijn van romantiek-modernisme-hedendaagse beeldende kunst, maar deze lijn heeft hij voor de beeldende kunst in zijn proefschrift niet aangetoond. Voor de beeldende kunst maakt Ten Berge de rol van drugs alleen traceerbaar voor kunst uit de jaren zestig. Voor die tijd was die rol vooral waarneembaar in het werk van schrijvende kunstenaars. Het lijkt bovendien te vroeg om te spreken van een definitieve verandering. Uit het aantal tentoonstellingen met het thema drugs en psychedelische kunst blijkt dat de kunst en de drugcultuur van de jaren zestig opnieuw in de belangstelling staan. Tot slot krijgt het gebruik van drugs in de samenleving en de kunst volgens sommigen uit de kunstwereld weer een utopisch tintje. De conclusie is dan ook dat de rol van drugs in de hedendaagse beeldende kunst niet meer romantisch is, maar ook niet volkomen nuchter en zeker niet uitgespeeld. | |
