Feiten met een snufje fantasie: educatieve animatiesequenties in documentaires

Abstract

In dit bacheloreindwerkstuk wordt besproken op welke manieren animatiesequenties binnen documentaires worden ingezet en hoe dit kan bijdragen aan het begrip van abstracte feiten en ideeën. Het gebruik van animatie lijkt in eerste instantie niet te passen in een documentaire. Animatie is immers geen directe indexicale weergave van de realiteit, terwijl documentaire op feiten gebaseerd is. Om deze tegenstrijdige relatie te onderzoeken bespreek ik in dit eindwerkstuk verschillende onderzoeken omtrent de educatieve functie van animatie in het onderwijs, in de medische wereld en in documentaires, en worden deze in een historische context geplaatst. Ter verduidelijking van deze onderzoeken worden drie animatiesequenties uit de volgende documentaires kort geanalyseerd: H2OIL (2009), VPRO TEGENLICHT: GOLDMAN SACHS EN DE VERNIETIGING VAN GRIEKENLAND (2012) en SECRECY (2008). Vervolgens wordt het productieproces van een animatiesequentie geanalyseerd. Hierbij wordt antwoord gegeven op de vraag hoe de maker abstracte begrippen verbeeldt en welke criteria bij dit proces worden gehanteerd. Ten slotte wordt door middel van een kleinschalig publieksonderzoek het receptieproces besproken. Hierbij wordt onderzocht of de stijl van een animatie invloed heeft op het begrip van de leerstof. Met dit onderzoek wordt achterhaald welke aspecten van een animatie ervoor zorgen dat de ene animatie beter wordt begrepen dan de andere.