| dc.description.abstract | De jaren vijftig van de twintigste eeuw waren belangrijk voor de Europese integratie. Daar zien we de wortels liggen van het Europa zoals we dat vandaag de dag kennen. Toch blijft Europa zich nog steeds ontwikkelen. De Europese Unie kunnen we vergelijken met een huis waar een continue discussie over de inrichting zal blijven bestaan. Europa is er dan wel, de deur staat op een kier, maar helemaal open durven we de deur nog niet te zetten. Toch zijn we al een hele stap verder met de integratie in vergelijking met een halve eeuw geleden. We voeren een gezamenlijk monetair beleid, hebben dezelfde munt (euro), stellen onze grenzen open (interne markt) en stemmen het beleid op elkaar af (als het gaat om bijvoorbeeld landbouw, sociaal beleid, economie, justitie en milieu).
Meer dan vijftig jaar geleden ging de Europese samenwerking van start. Frankrijk, Nederland, West-Duitsland, Italië, België en Luxemburg wensten allemaal meer samen te werken; eenheid was voor alle betrokken landen een noodzaak. Toch was het nog onzeker wat de toekomst zou brengen. De jaren vijftig waren dus bij uitstek een periode voor grote ideeën, initiatieven en experimenten. Politici hadden een uitgesproken mening als het ging om Europa en de discussies over Europa waren dan ook levendig. Te midden van deze Europeanisering verscheen ook de Nederlandse minister J.W. Beyen op het toneel en hij legde in 1952 zijn ambitieuze plan voor meer Europese politieke en economische samenwerking tussen de zes EGKS-landen op tafel: het plan-Beyen.
In deze periode was de relatie tussen Nederland en Europa nog pril. Het plan-Beyen werd in Europa bestudeerd, maar ook in Nederland voerden de ministers voortdurend discussies over het plan. Het plan van Beyen was in de ogen van sommige ministers zeker (over)ambitieus te noemen, terwijl andere ministers zich juist direct positief uitlieten over het plan. Het doel van deze bachelorthese was om na te gaan welke ideeën over Europese samenwerking binnen het kabinet Drees-III aanwezig waren en in hoeverre het Nederlandse standpunt uiteindelijk een uitwerking was van de intergouvernementele, het (neo)federale of het (neo)functionele idee. Om te bepalen welke ideeën binnen de Nederlandse regering bestonden in de tijd dat het plan-Beyen op de agenda stond, (september 1952 – augustus 1954) heb ik vier casussen besproken in dit onderzoek. Bij deze casussen heb ik enerzijds gelet op de houding van verschillende ministers en anderzijds heb ik gekeken naar hoe het plan in de loop van de tijd haar vorm kreeg en welke punten daarbij centraal stonden.
De conclusie luidt in het kort dat het Nederlandse standpunt vooral een weerspiegeling blijkt te zijn van de ideeën van Beyen. Daarnaast valt op te merken dat het Nederlandse standpunt met betrekking tot de Europese integratie ten tijde van plan-Beyen te typeren valt als een neofunctionele benadering van Europese integratie die vooral pragmatisch was. Bovendien valt te concluderen dat de rol van Beyen cruciaal is geweest voor de nationale standpuntbepaling. Het standpunt dat Nederland uitdroeg in Europa was meer een standpunt van Beyen zelf, dan een volledig ‘Nederlands’ standpunt. De gedachte van Parsons dat leiders hun persoonlijke ideeën kunnen omzetten in nationaal beleid, lijkt aansluiting te vinden bij de Nederlandse onderhandelingen over het plan-Beyen. | |
| dc.subject.keywords | Europese Unie, EEG, EGKS, Beyen, Mansholt, Zijlstra, Drees, Parsons, 'Cross-cutting ideas', Kabinet Drees-III | |
