| dc.description.abstract | Uit onderzoek van Verboord (2006: 47) en Witte (2005: 69) is gebleken dat leerlingen weinig plezier beleven aan het lezen van literatuur. Witte wijt dit aan het probleem dat leerlingen literatuur lezen die niet aansluit bij hun eigen niveau. Dit kan schadelijk zijn voor de literaire ontwikkeling van de leerling. Leerlingen zouden om het leesplezier te verhogen boeken moeten (kunnen) kiezen die aansluiten bij hun eigen referentieniveau en middelbare scholen moeten, wanneer zij invloed hebben bij het samenstellen van de lijst, de juiste werken in het juiste schooljaar aanbieden.
Om te kijken of deze koppeling in de praktijk op de goede manier gemaakt wordt, heb ik onderzoek gedaan bij één middelbare school, het Oosterlicht College in Nieuwegein. Op deze middelbare school komt de leeslijst tot stand in samenspraak tussen de leerling en de docenten. De docenten Nederlands stellen per leerjaar een lijst met literatuur op waaruit de leerlingen kunnen kiezen. Of de docenten de juiste boeken aanbieden, heb ik gemeten aan de hand van de internetsite www.lezenvoordelijst.nl. Op deze site biedt Witte een catalogus aan met 200 titels. Deze titels zijn ingedeeld in zes niveaus van literaire competentie, de referentieniveaus. Witte maakt hierin een koppeling tussen de referentieniveaus en het leerjaar van de leerling. Zo is het derde referentieniveau als startniveau in havo 4 hoog, maar als eindniveau in vwo 6 laag.
De titels die zowel op de Oosterlicht-lijst als op de lijst van Witte voorkomen, heb ik gerangschikt in tabellen. Uit deze tabellen is af te lezen dat het Oosterlicht College niet in alle gevallen de juiste voorwaarden biedt voor leerlingen om op hun eigen niveau te lezen. Zo worden er in havo 4 geen werken aangeboden voor de leerlingen met een gemiddelde literaire competentie en zijn de werken op de lijsten voor leerlingen uit vwo 6 in de meeste gevallen te eenvoudig.
Behalve naar de vraag of het Oosterlicht de juiste werken in het juiste schooljaar aanbiedt, heb ik onderzoek gedaan naar de waardepunten die de middelbare school op het vwo aan werken toekent. Deze waardepunten worden toegekend door de school op basis van moeilijkheidsgraad. Dit impliceert dat een leerling voor een boek uit een hoger referentieniveau meer waardepunten zou moeten krijgen, dan voor een boek uit een lager referentieniveau. Dit lijkt echter in veel gevallen niet zo te zijn. Leerlingen krijgen voor eenvoudigere boeken vaak net zoveel punten als voor moeilijkere boeken, zelfs wanneer deze literatuur voor de leerlingen van onvoldoende niveau is. Het gevaar dat hierin schuilgaat, is dat leerlingen worden gestimuleerd om literatuur onder hun niveau te lezen. Dit kan het leesplezier doen afnemen. | |
