| dc.description.abstract | Deze scriptie analyseert hoe verschillende facetten van de Nederlandse anarchistische actiegroep Provo (1965-1967), kunnen doorsijpelen in muziekstukken van de Nederlandse avant-garde muziekscene van de jaren zestig. Er wordt specifiek gekeken naar het werk Clockwise and Anti-clockwise (1967) voor zestien blazers van Peter Schat (1935-2003). Schat was veruit de meest politiek activistische van de desbetreffende avant-garde scene, al gaf hij dat, in ieder geval in de jaren zestig, niet toe. Door de analyse van Clockwise and Anti-clockwise zullen er nieuwe verbanden gelegd worden tussen Provo en de Nederlands avant-garde muziek uit de jaren zestig, welke in de vakliteratuur nauwelijks te vinden zijn, en reeds gevonden verbanden door andere muziekwetenschappers uitgelicht worden.
Blijken zal dat Provo vier relevante pijlers heeft voor dit onderzoek, namelijk anarchisme, provocatie, het spelelement, en collectieve creativiteit. Anarchisme is op meerdere manieren terug te vinden in Clockwise and Anti-clockwise, namelijk in de orkestratie, in de beperkte macht van de dirigent, in de vrijheid en de rol van de muzikanten in zowel de vorm als het maakproces van het stuk, en in de muzikale inhoud, waarin Schat een veelvoud aan compositorische middelen heeft gebruikt om een wereld van anarchie te creëren. De vijf muzikale stilistische parafrasen in dit stuk brengen een provocerend effect teweeg, een andere belangrijke pijler van Provo. Van het ludieke element is in brede zin sprake door de keuzevrijheid van de muzikanten: zij mogen zelf kiezen waar zij in het stuk starten, en in welke volgorde ze dit doen (met de klok mee, of tegen de klok in). Omdat dit stuk geen publieksparticipatie wenst, is er van collectieve creativiteit geen sprake. Deze pijler blijkt in strikte zin sowieso niet te werken, omdat avant-gardemuziek te complex is voor een overgroot deel van het doorsnee publiek: een vorm van specialisme is vereist.
Met dit onderzoek is een bescheiden stap gezet in een verdere verdieping van het discours van politiek activisme in Nederlandse avant-garde muziek van de jaren zestig. | |
